Zwierzęta w Tatrach – kto kryje się w lesie?
Pasja

Zwierzęta w Tatrach – kto kryje się w lesie?

Redakcja skalnik.pl / 02 września 2020

Wizyta w górach to świetna okazja do poznania bliżej dzikiej przyrody. Przed najbliższą wycieczką na najwyższe polskie szczyty sprawdź, jakie zwierzęta żyją w Tatrach.

Największe europejskie koty, towarzyskie gryzonie ostrzegające się ostrym gwizdem, majestatycznie szybujące ptaki drapieżne – wśród tatrzańskich szczytów i dolin kryje się wiele ciekawych gatunków. Miłośnicy górskich wędrówek chętnie dowiadują się o nich więcej, o czym świadczy popularność takich haseł w wyszukiwarce jak „Tatrzański Park Narodowy zwierzęta”.

To zainteresowanie nie powinno dziwić, bo zwierzęta żyjące w górach to niezwykli mistrzowie przetrwania, którzy dostosowali się do wymagających warunków. Przedstawiam najciekawsze zwierzęta w Tatrach.

Świstak Tatry
Świstak to jeden z symboli Tatr (fot. suju, Pixabay)

Zwierzęta Tatrzańskiego Parku Narodowego

Znaczne wysokości, duże różnice temperatur w ciągu doby oraz niska przeciętna temperatura w ciągu roku sprawiają, że życie w Tatrach, zwłaszcza w górnych piętrach klimatycznych, nie jest łatwe. Wiedzą o tym doskonale turyści, którzy przed wyruszeniem na szlak ubierają wytrzymałe buty trekkingowe, ciepły polar oraz odporną kurtkę przeciwdeszczową. Zwierzęta w Tatrzańskim Parku Narodowym nie mają dostępu do takich wynalazków, ale na szczęście w toku ewolucji wypracowały liczne sposoby na przeżycie w trudnych górskich warunkach.

Kozice Tatry
Strome i wąskie skały? To nie problem dla kozic (fot. jarekgrafik, Pixabay)

Jakie zwierzęta żyją w Tatrzańskim Parku Narodowym?

Na terenie najniższego piętra roślinności w Tatrach, czyli lasów reglowych, można napotkać wiele gatunków powszechnych również na nizinach. Zwierzęta występujące w Tatrach na tej wysokości to między innymi:

  • jeleń europejski – mimo dużych rozmiarów porusza się bardzo sprawnie po lesie;
  • borsuk – ten największy przedstawiciel rodziny łasicowatych w Europie jest niezwykle czystym zwierzęciem, które regularnie sprząta swą norę.
Lis Tatry
Lis to inny powszechny gatunek w tatrzańskich lasach (fot. Yuriy Chemerys, Unsplash)

Tatrzańskie lasy stanowią także schronienie dla rzadszych krajowych gatunków, takich jak ryś euroazjatycki. Kępki włosów na szczycie uszu tego największego europejskiego kota skupiają fale dźwiękowe. Dzięki temu rysie mogą usłyszeć nawet najdrobniejsze szmery.

Ryś Tatry
Jak wszystkie koty, rysie bardzo dbają o higienę (fot. blende12, Pixabay)

Im wyżej, tym fauna Tatrzańskiego Parku Narodowego staje się coraz bardziej wyjątkowa. Ostre warunki sprawiają bowiem, że gatunki zwierząt przyzwyczajone do polskich nizin nie radzą sobie na wyższych piętrach.

Zwierzęta chronione w Tatrach

Przed udaniem się na szlak w najwyższych polskich górach, warto wpisać w wyszukiwarkę hasło „Tatrzański Park Narodowy zwierzęta chronione” i poznać lepiej najcenniejsze gatunki występujące na tym obszarze.

Gdyby spytać naszych rodaków o zwierzęta górskie w Polsce wielu na pierwszym miejscu wymieniłoby zapewne kozicę tatrzańską. Te zwierzęta wysokogórskie, będące krytycznie zagrożonym gatunkiem, są doskonale przystosowane do życia wśród stromych szczytów. To zwierzęta aktywne zimą, którym niestraszne są śniegi i niskie temperatury.

Kozica Tatry
Ta kozica była nami równie zainteresowana co my nią (fot. Katarzyna Butkiewicz)

Jakie jeszcze zwierzęta występujące w Tatrach należą do chronionych gatunków?

Do grupy tatrzańskich ssaków objętych w Polsce ścisłą ochroną należy między innymi niedźwiedź brunatny. Samce tego gatunku ważą ok. 300 kg. Mimo tak potężnych rozmiarów potrafią rozwinąć w biegu prędkość wynoszącą nawet 50 km/h.

Niedźwiedź brunatny Tatry
Mimo swych rozmiarów niedźwiedź brunatny jest niezwykle sprawnym zwierzęciem (fot. raincarnation40, Pixabay)

Zwierzęta chronione w Tatrach to także wilki szare – bystre i bardzo wytrzymałe drapieżniki żyjące w grupach rodzinnych zwanych watahami.

Tatrzańskie gryzonie – kto się kryje wśród traw?

Jakie zwierzęta Tatr należą do rzędu gryzoni? Najbardziej charakterystycznymi górskimi gatunkami z tej grupy są świstak oraz polnik tatrzański.

Świstak jest jednym z tych zwierzaków, które o wiele łatwiej usłyszeć niż zobaczyć. Przenikliwy gwizd służy im do ostrzegania się nawzajem o zbliżającym się zagrożeniu. Zwierzeta w Tatrach często są samotnikami, ale te sympatyczne gryzonie z pewnością nie należą do tej grupy. Świstaki w Tatrach żyją bowiem w stadach żyjących nawet kilkanaście osobników.

Świstaki Tatry
Świstaki to bardzo czujne tatrzańskie gryzonie (fot. Garoch, Pixabay)

Inne ciekawe tatrzańskie gryzonie to polniki tatrzańskie, zwane inaczej nornikami śnieżnymi. Mają brązowawą sierść i są nieco podobne do myszy. To zwierzęta aktywne zimą, które w chłodne miesiące szukają pożywienia w chodnikach rytych pod śniegiem.

Ptaki żyjące w Tatrach – kto lata w przestworzach?

Niektóre ptaki żyjące w Tatrach są typowo górskimi gatunkami. To między innymi:

  • płochacz halny – tego ruchliwego ptaka można napotkać nawet na piętrze turniowym. Mimo że jest tylko nieco większy od wróbla, bardzo dobrze przystosował się do surowych górskich warunków.
  • pomurnik – ten nieduży ptak powinien zyskać sympatię wszystkich górskich wspinaczy. Pomurnik potrafi bowiem przysiąść nawet na pionowej powierzchni. Poruszając się po stromych skałach, pomaga sobie zarówno czepnymi pazurkami, jak i ruchami skrzydeł.
  • siwerniak – te zwierzęta w Tatrach żyją jedynie od marca do października. Jesienią odlatują na południe.
Orzeł przedni Tatry
Tak majestatyczny może być tylko orzeł przedni (fot. Craig Hughes, Unsplash)

Na miano króla ptaków tatrzańskich zasłużył natomiast z pewnością orzeł przedni, czyli największy ptak drapieżny w naszych górach. Wykorzystując prądy powietrza, potrafi unosić się całymi godzinami bez poruszania skrzydłami.

Zwierzęta Tatr – jak się zachować w razie spotkania?

Wyruszając w Tatry, pamiętaj przede wszystkim o tym, że góry są domem zwierząt. Ty jesteś tam tylko gościem.

Tatry krajobraz
Tutaj to ludzie są gośćmi (fot. Katarzyna Butkiewicz)

Z tego tekstu dowiesz się więcej o tym, jak się zachować w parku narodowym. Poniżej wymieniam natomiast podstawowe zasady, których warto przestrzegać, aby zwierzęta w Tatrzańskim Parku Narodowym mogły żyć spokojnie:

  • Trzymaj dystans – idziesz szlakiem i nagle dostrzegasz kozicę kilkadziesiąt metrów od siebie? Wyciągasz aparat i zaczynasz iść w jej kierunku, by zrobić jak najlepsze zdjęcie? Stop! Fotkę możesz zrobić z tego miejsca, w którym jesteś. Zwierzęta w Tatrach nie lubią ludzi podchodzących zbyt blisko, więc nie niepokój ich niepotrzebnie.
  • Jedzenie zabierz ze sobą – zwierzęta górskie w Tatrach nie powinny być przyzwyczajane do podkarmiania. Nie rzucaj więc nigdy jedzenia napotkanym zwierzętom, a śmieci zabierz ze sobą. Na szlakach nie zostawiaj nawet organicznych resztek, takich jak kawałków owoców. Nie ma nic gorszego niż niedźwiedź brunatny, który nauczy się, że blisko stołów piknikowych można znaleźć smakowite kąski.
  • Zachowaj ciszę – zwierzęta żyjące w Tatrach nie lubią hałasu. Nie krzycz więc ani nie rozmawiaj głośno.
  • Noc zostaw zwierzętom – po TPN nie można poruszać się po zmroku (wyjątkiem są zimowe miesiące). Tę zasadę wprowadzono przede wszystkim po to, by zapewnić spokój dzikim zwierzętom. Noc to bowiem dla wielu gatunków czas żerowania. Wiele gatunków chętnie przemieszcza się wtedy szlakami turystycznymi. Pozostaw więc ten czas dla nich, a Tatrami ciesz się za dnia.
  • Nie panikuj – wiele osób wędrujących po Tatrach myśli z obawą o spotkaniu z niedźwiedziem. Na szczęście te zwierzęta prawie nigdy same z siebie nie atakują ludzi. Jeśli zobaczysz w oddali tego dużego drapieżnika, zatrzymaj się i poczekaj, aż pójdzie on w swoją stronę. Nie rzucaj się do ucieczki, aby zwierzę nie uznało cię za zdobycz.

Hasło „Tatry zwierzęta” wielu osobom kojarzy się nieodłącznie z trzema gatunkami będącymi symbolami naszych najwyższych gór, czyli kozicą, świstakiem oraz niedźwiedziem. Zwierzęta Tatrzańskiego Parku Narodowego to też jednak wiele innych gatunków, świetnie przystosowanych do trudnego górskiego życia. Wędrując po szlakach, patrz i słuchaj uważnie, a na pewno zaobserwujesz coś interesującego.

Katarzyna Butkiewicz

Spodobał Ci się ten artykuł? Podziel się nim:
Zobacz również:

Możliwość komentowania została wyłączona.