Nie zdziw się, jeśli na szlaku coraz częściej zaczniesz spotykać flanelowe koszule. Jeśli zobaczysz kogoś w oldschoolowo wyglądającej, zapinanej na guziki koszuli to – w zależności od wieku turysty – nie musi być to ani hipster, który wyrwał się z miasta, ani turysta, którego ubiór w góry mocno trąci myszką. Flanela właśnie wraca na szlak i jest to jeden z trendów tegorocznej, outdoorowej jesieni.
Trudno znaleźć osobę, która nie nosiła flanelowej koszuli. Wiele osób z pewnością przypomina sobie, że tego typu koszule były kiedyś podstawowym elementem wyposażenia turysty. Polarowe bluzy pojawiły się znacznie później. Czasy, w których na bawełniany t-shirt zakładało się flanelową koszulę wprawdzie minęły, ale myli się ten, kto uważa, że mokry i wyziębiający kompres był przede wszystkim winą flaneli, a nie bawełnianej koszulki, która magazynowana wilgoć przy ciele.
Prawda jest taka, że flanela od zawsze stanowiła dobrą warstwę izolującą od chłodu. Wiedzieli o tym nasi dziadkowie, a wcześniej – dawno, dawno temu – wiedzieli o tym także Walijczycy. To właśnie oni rozpoczęli fascynującą historię kultowego materiału, który nie traci popularności aż do dzisiaj.
Już w XVI w. w Walii opracowano metodę wytwarzania materiału, który dał początek flaneli. Wyobraź sobie walijska zimę, a zobaczysz pewnie chłód i przesycone wilgocią powietrze. Jeśli udało ci się to dobrze zwizualizować, to już pewnie nie dziwisz się, dlaczego ludność walijska poszukiwała materiału cieplejszego, przyjemniejszego dla skóry, a przy tym bardzo wytrzymałego, który mógłby zastąpić wełnę.
Taka jest bowiem flanela, czyli lekka i miękka odmiana tkaniny bawełnianej lub wełnianej, którą drapie się lub szczotkuje dla uzyskania pożądanych właściwości. Właśnie w taki sposób uzyskuje się tzw. tkaninę czesankową, w której podnosi się na powierzchnię materiału wierzchołki włókien.
Długie i ciekawe są dzieje flaneli od najstarszych czasów, przez czasy dzikiego zachodu, industrializacji i kontrkultury. Flanelowa koszula od zawsze kojarzy się z wolnością i siłą. Być może może także z tego powodu, tak dobrze jest jest jej dziś w katalogach outdoorowych marek. Nie chcę jednak uprzedzać faktów. Wróćmy do właściwej opowieści.
Najlepsze kariery robi się w Stanach. Świadczy o tym również historia flanelowej koszuli. Twierdzi się, że flanela dotarła za ocean w czasach uprzemysłowienia. Znasz to pewnie z westernów. Układanie kilometrów nowych torów wymaga długotrwałej pracy, siły ludzkich rąk i odzieży, która mogłaby to wytrzymać. Kto jak nie flanela mógł temu sprostać. Jeśli zastanawiasz się czemu flanelowa stylówka kojarzy ci się z robotnikami, to skojarzeń nie szukaj w czasach strajków w stoczni, ale w czasach rewolwerowców, bladych twarzy i indiańskich wodzów.
Od czasów amerykańskich pionierów, aż po lata ‘50 XX w., kraciasta flanela zakorzeniła się w kulturze jako odzież ciężko pracującego mężczyzny. Stąd właśnie wziął się wizerunek faceta we flanelowej koszuli, który uosabia męskość i siłę. Nieprawdą jest jednak, jak można by przypuszczać, że krata to jedynie symbol gościa, który przynajmniej z wyglądu przypomina silnego drwala.
Wczesne lata ‘90 XX w. to przecież mocny związek flanelowej koszuli z kulturą grunge. W modzie zaowocował on swobodą łączenia stylów, materiałów i kolorów. Pełen buntu i nonszalancji styl wziął się z podglądania ikon, takich choćby jak członkowie zespołów Nirvana czy Pearl Jam. To właśnie tacy ludzie wpłynęli na trend, w którym zbyt duża koszula flanelowa w kratę, staje się rozpoznawczym znakiem nieprzystosowania do mainstreamu, a tym samym manifestacją wolności i oryginalności.
Dawniej flanela była niemal koniecznością. Kiedy robiło się naprawdę chłodno, trudno było o cieplejszy i przyjemniejszy materiał. Wełniane swetry gryzły i były sztywne. Koniec ery flaneli w górach przypadł na lata, gdy polarowe bluzy stały się łatwiej dostępne.
Obraz powracającej w modzie outdoor flaneli będzie jednak zakłamany, gdy weźmie się tylko pod uwagę historię o samotnej chatce na skraju lasu i lumberseksualnym drwalu, który lepiej wygląda niż rąbie siekierą.
O flanelowych koszulach i outdoorze lepiej pomyśleć w bardziej funkcjonalny, a mniej lifestylowy sposób. Flanelowe koszule outdoorowych marek to dziś odzież doskonała do podróżowania i wypoczynku w terenie. Z pewnością na szybki trekking znajdzie się lepsza odzież niż koszula flanelowa, ale jest dużo outdoorowych okazji, by założyć koszulę z flaneli, cieszyć się jej ciepłem, delikatnością materiału i jego odpornością mechaniczną. Z obserwacji zachodniego rynku outdoor można wyciągnąć wnioski, że flanela świetnie nadaje się na spacer, mniej forsowną wycieczkę, podróżowanie i wypoczynek w stylu vanlife, czy do aktywności, jaką jest wędkarstwo muchowe (fly fishing). Nie tak dawno dowiedziałem się, że ten ostatni model outdooru jest bardzo popularny na Sanie, a Polacy w Europie to niekwestionowani mistrzowie posługiwania się muchówką.
O użyteczności flaneli przekonani są projektanci największych outdoorowych brandów. Od 2016 roku Marmot, ale nie tylko ta firma, włącza do swej kolekcji flanelowe koszule do zastosowań outdoorowych. Stylowa i multifunkcjonalna odzież dla kobiet i mężczyzn powstaje przy zastosowaniu nowych technologii. Dla lepszego zarządzania wilgocią powstającą przy ciele, Marmot do bawełny dodaje syntetyczne włókna Coolmax®. Dzięki nim można nie tylko cieszyć się izolacyjnymi właściwościami flanelowej koszuli i komfortem, jakiego może dostarczać ona każdego dnia, lecz także korzystać z szybszego odprowadzania pary do zewnętrznych materiałów. Doskonałymi przykładami tego typu koszul są modele Anderson Flannel LS i Jasper Flannel LS dla mężczyzn oraz model Bridget Flannel LS dla kobiet.
Koszule flanelowe Marmot to tylko jeden z przykładów, który zresztą zainspirował mnie do szperania w ciekawej historii flaneli. W katalogach innych marek można bez trudu znaleźć koszule, które materiałem i wzorem nawiązują do flanelowej mody. Nie ma wątpliwości, że tej jesieni flanelowa koszula to jeden z najmodniejszych, a do tego całkiem funkcjonalnych trendów.
Sławek Nosal, redaktor skalnik.pl
