Zima to pora roku, która stawia przed butami najwięcej wyzwań. W miesiącach zimowych, w polskich warunkach nierzadko przyjdzie ci wędrować nie tylko po śniegu, ale także po błocie czy w wodzie. W takich warunkach bardzo łatwo przemoczyć buty trekkingowe. A stąd już tylko krok do obtarć i przemarzniętych stóp.
Aby temu zapobiec należy zadbać o swoje buty trekkingowe. W jaki sposób? Bardzo ważne jest regularne czyszczenie oraz właściwa impregnacja butów. Sposób pielęgnacji będzie zależał od materiału, z jakiego wykonano Twoje buty górskie. Do konserwacji obuwia ze skóry licowej należy wykorzystać inny impregnat do butów, niż w przypadku modeli z zamszu czy nubuku. Nie bez znaczenia jest także obecność lub brak membrany.
Impregnacja butów i czyszczenie to dwie, podstawowe czynności pielęgnacyjno-konserwujące, którym powinny być poddawane wszystkie buty trekkingowe – zarówno te skórzane, jak i z tworzyw syntetycznych. Obie czynności są równie ważne, choć czyszczenie jest procesem, który powinniśmy wykonywać znacznie częściej od impregnacji.
Aby twoje buty trekingowe na zimę dobrze służyły ci przez długi czas powinieneś pamiętać o ich wyczyszczeniu po każdym trekkingu. Jeżeli przez większość czasu wędrowałeś po śniegu, to zapewne nie będziesz miał wiele pracy. Często wystarczy samo przetarcie cholewki szmatką, co powinno pozwolić na usunięcie powierzchownych zabrudzeń. Gorzej, jeśli na twojej drodze było błoto. Wówczas buty trekingowe będą zapewne wymagały większej uwagi.
Z czyszczeniem warto poczekać aż błoto przeschnie i dopiero wówczas usunąć je suchą szczotką. Następnie buty trekingowe należy przeczyścić mokrą szmatką. Jeśli brud nie zejdzie, możesz użyć wody z mydłem, choć generalnie radzę unikać tego sposobu. Mydło może wysuszać skórę, a to właśnie z tego materiału zrobiona jest zdecydowana większość butów trekkingowych na zimę. Najlepszym wyjściem jest zakupienie odpowiedniego środka do czyszczenia butów. Granger’s Footwear & Gear Cleaner lub Nikwax Footwear Cleaning Gel to przykłady pierwsze z brzegu. Oba preparaty mogą być stosowane do obuwia z membraną lub bez membrany.
Warto pamiętać, że buty górskie to nie tylko cholewka. Co pewien czas trzeba wyczyścić także sznurówki i wkładki. Można do tego użyć samej wody. Po umyciu buty górskie należy odstawić do wyschnięcia w przewiewnym pomieszczeniu, najlepiej w temperaturze pokojowej. Nie należy kłaść butów na kaloryferze ani przy innych źródłach intensywnego ciepła. Jeśli mokry jest nie tylko wierzch, ale także środek to rozsznuruj buty trekingowe, wyciągnij język i wyjmij ze środka wkładki. Do środka buta warto ponadto włożyć gazetę albo ręcznik papierowy. Trzeba natomiast pamiętać, aby co pewien czas go wymieniać.
Kolejną czynnością, o której powinniśmy pamiętać jest impregnacja butów. Proces ten ma za zadanie zwiększyć odporność materiału zewnętrznego, z którego wykonane są buty w góry, na wilgoć. Warto wiedzieć, że sama impregnacja butów trekkingowych nie jest gwarantem wodoodporności. Taką gwarancję da nam tylko dobra membrana. Nawet buty trekingowe, które nie zostaną zaimpregnowane, ale mają sprawną membranę, nie powinny przemoknąć. Po co więc impregnacja butów? Brak tej czynności spowoduje bowiem, że buty w góry będą z zewnątrz nasiąkać wodą.
Materiał, który nasiąknie wodą gorzej oddycha. Ma to szczególne znaczenie w przypadku butów z membraną, bo woda zatyka wówczas jej pory. W efekcie bardzo prawdopodobne jest, że mokre od zewnątrz buty górskie, za chwilę staną się mokre także wewnątrz, ale nie ze względu na przemoczenie, tylko z powodu potu pochodzącego z naszych stóp. Pomimo więc tego, że buty w góry nadal będą wodoodporne, to i tak stopy będziesz mieć mokre. A to przecież bez znaczenia czy wilgoć pochodzi z wewnątrz czy z zewnątrz buta, skoro efekt w postaci mokrej skarpety jest ten sam.
Jak często impregnować buty trekkingowe? To zależy jak intensywnie z nich korzystasz. Najlepszym sposobem jest po prostu zwrócenie uwagi na to, jak twoje buty trekingowe zachowują się podczas kontaktu z wilgocią. Jeśli widzisz, że cholewka nie nasiąka, a ewentualna wilgoć zostaje na materiale w postaci kropel, to znaczy, że nałożony wcześniej impregnat do butów nadal działa. Jeśli jednak zauważysz, że materiał namaka, to po powrocie do domu i wyczyszczeniu butów, powinieneś zająć się ich impregnacją.
Ze względu na dużą liczbę dostępnych impregnatów, których skład i działanie dopasowane jest do konkretnego rodzaju tworzywa, w pierwszej kolejności powinieneś ustalić z jakiego materiału wykonane są twoje buty trekkingowe na zimę. Przykładowo woskowata pasta do butów raczej nie sprawdzi się w przypadku obuwia z weluru.
Zacznijmy od najbardziej popularnego materiału, z którego aktualnie produkowana jest zdecydowana większość butów trekkingowych na zimę. Nubuk, zamsz i welur to bardzo zbliżone do siebie materiały, określane również jako skóry szorstkie. Tego rodzaju skóra jest trudniejsza w wyczyszczeniu od licowej i bardziej podatna na zabrudzenia. Wymaga więc częstszych zabiegów pielęgnacyjnych.
Przed rozpoczęciem impregnacji koniecznie wyczyść buty górskie w zaproponowany wyżej sposób. Następnie nanieś na nie impregnat do zamszu. W przypadku skóry szorstkiej – z membraną lub bez – dobrym wyborem będzie impregnat do butów zamszowych w atomizerze albo z gąbką, na przykład Granger’s Footwear Repel lub Nikwax Nubuk & Welur. Oba środki można stosować na buty z membraną. Nie zatykają porów membrany i jednocześnie pozwalają na skuteczną impregnację. Impregnat do zamszu nie zmienia koloru ani struktury skóry, co może się stać w przypadku naniesienia wosku na nubuk albo welur.
Impregnat do butów zamszowych z reguły zamknięty jest w pojemniku z atomizerem albo w butelce z gąbką. W przypadku spray’u, impregnat do zamszu najlepiej nanosić spryskując obuwie z odległości kilku centymetrów. Następnie należy odczekać kilka minut, aż naniesiony impregnat do zamszu się wchłonie, a jego nadmiar zebrać szmatką. Potem buty trekkingowe należy odstawić do wyschnięcia. Impregnat do zamszu w postaci butelki z gąbką, należy nanieść na buty w góry dokładnie je smarując i również pozostawić do wyschnięcia.
Impregnat do butów skórzanych gładkich, czyli ze skóry licowej, to z reguły wosk albo woskowa pasta do butów. To jaki konkretnie impregnat do butów skórzanych będzie najlepszy, zależy od tego, czy obuwie ma membranę. Na buty w góry bez membrany można nanieść wosk, który zapewnia wysoki stopień ochrony. Dobrym wyborem będzie pasta do butów Granger’s Paste Wax. Nie jest to jednak impregnat do butów z membraną, bo jego skład może powodować zapchanie porów i upośledzenie właściwości oddychających obuwia.
W przypadku obuwia z membraną można wykorzystać impregnat do butów skórzanych Nikwax w postaci wosku do skóry licowej. Do impregnacji butów ze skóry licowej z membraną można także użyć wspomnianego już wcześniej Granger’s Footwear Repel, który jest środkiem bardzo uniwersalnym.
Wosk i pasta do butów powinny być nakładane dokładnie. Ten impregnat do butów ma bowiem nie tylko zadanie impregnujące, ale także odżywiające skórę. Aby nanieść impregnat do butów skórzanych gładkich użyj miękkiej szmatki. Gdy pasta do butów się wchłonie, można dodatkowo wypolerować buty górskie używając miękkiej szczoteczki, dzięki czemu skóra zyska większy połysk.
Ostatnim rodzajem materiału, z którego mogą być wykonane buty trekkingowe na zimę są tworzywa sztuczne. Do pielęgnacji tego typu obuwia można wykorzystać impregnat do butów Nikwax Fabric Leather Proof. Dobrym wyborem będzie również uniwersalny impregnat do obuwia Granger’s Footwear Repel. Sposób naniesienia będzie zależny od rodzaju preparatu. Do skóry syntetycznej najczęściej przeznaczone są środki w atomizerze lub z gąbką.
Impregnacja butów trekkingowych to proces, o którym zdecydowanie warto pamiętać. Jeśli nie wiesz jakiego środka użyć to polecam ci marki Nikwax i Granger’s. Obaj producenci specjalizują się w produkcji wysokiej jakości preparatów. Możesz także wykorzystać impregnat do butów od innego producenta, ale pamiętaj, aby dokładnie zapoznać się z informacjami na opakowaniu. Impregnat do obuwia, którego użyjesz musi być odpowiedni do posiadanego przez ciebie sprzętu. Na opakowaniu zawsze powinna znajdować się dokładna informacja dotycząca sposobu aplikacji środka.
