Ciepły posiłek oraz rozgrzewająca herbata to najlepsze zakończenie długiego dnia na szlaku. Kuchenka turystyczna i kartusz gazowy pozwolą ci cieszyć się tymi dobrodziejstwami w każdym miejscu. Istnieją jednak różne rodzaje kartuszy. Który system sprawdzi się najlepiej?
Kuchenka turystyczna oraz kartusz z gazem to jedne z podstawowych elementów wyposażenia turysty planującego długi trekking. Kartusz gazowy przyda się oczywiście także w trakcie kilkudniowego kempingu nad jeziorem. Warto więc poświęcić nieco czasu na wybranie sprzętu. Szczególnie ważną decyzją jest wybór odpowiedniego rodzaju kartusza.
Kuchenki na gaz turystyczny to rozwiązanie wybierane obecnie przez zdecydowaną większość turystów, którzy chcą mieć możliwość przygotowania ciepłego posiłku w dowolnym miejscu. Są one proste w obsłudze, mało ważą i nie brudzą naczyń. Jedyną wadą kuchenek jest właściwie fakt, że wraz ze spadkiem ciśnienia oraz temperatury maleje nieco ich wydajność. Mimo to na większości wypraw kuchenka i turystyczny gaz poradzą sobie znakomicie.
Nie wystarczy jednak zakupić kuchenkę turystyczną. Potrzebny jest jeszcze kartusz gazowy, czyli pojemnik fabrycznie napełniony gazem. Większość z nich spełnia standard EN417. Co to w praktyce oznacza? Jeżeli zawierający gaz kartusz spełnia tę normę, oznacza, że jest to: „jednorazowy pojemnik metalowy na gaz płynny z zaworem lub bez do przenośnych urządzeń gazowych”. Kartusz z gazem spełniający tę normę nie musi jednak koniecznie pasować do twojej kuchenki.
I nie chodzi w tym momencie o markę. Zazwyczaj można bez problemu łączyć palnik gazowy turystyczny i kartusz różnych firm. To, co się musi zgadzać, to system zasilania gazem. Jakie systemy istnieją? Który z nich nadaje się najlepiej na trekking w górach? Już wyjaśniam.
Najpopularniejsza odpowiedź na pytanie o to, jaki rodzaj outdoorowego sprzętu wybrać, brzmi: „To zależy”. Podobnie jest w przypadku kartuszy. To, jaki kartusz gazowy warto wybrać, zależy od odpowiedzi na następujące pytania:
Kartusz przebijany to po prostu napełniony gazem metalowy pojemnik. Aby zacząć go używać, bierzesz palnik gazowy turystyczny i przebijasz kartusz.
Tego typu kartusz z gazem jest tani i to w sumie jego jedyna zaleta. Odłączysz go bowiem od palnika dopiero wtedy, kiedy zużyjesz całkowicie gaz turystyczny. Co prawda po interwencji Unii Europejskiej takie kartusze zaczęto wyposażać w system umożliwiający samoistne zamknięcie się naboju w razie odłączenia od palnika. Jest to jednak raczej rozwiązanie awaryjne, które jedynie zapobiegnie wypuszczeniu całego gazu w razie przypadkowego zerwania palnika. Na pewno nie powinno się korzystać regularnie z tego wyjścia.
Kartusz z gazem przebijany sprawdzi się więc tylko wtedy, kiedy cały czas przebywasz w jednym miejscu, np. jedziesz na kilka dni nad jezioro. W takim przypadku można bez problemu połączyć palnik gazowy turystyczny oraz kartusz i rozłączyć je dopiero na koniec wyjazdu, kiedy cały gaz zostanie już zużyty.
Kartusze przebijane zawierają 190 g gazu i można je zakupić w sklepach turystycznych, budowlanych czy ogrodniczych. Są dostępne w większości europejskich krajów, zwłaszcza we Francji oraz we Włoszech, gdzie ten system był kiedyś bardzo popularny. Kartusz gazowy przebijany trudno jednak dostać np. w Norwegii, gdzie tego typu kartusze zostały już praktycznie całkowicie wyparte przez nowsze rozwiązania. Dlaczego jest to ważne? Ano dlatego, że zawierający gaz kartusz w żadnym wypadku nie może być przewożony w samolocie. Kartusz gazowy trzeba zatem zakupić na miejscu. Jeśli więc lecisz na trekking do Norwegii, musisz wziąć ze sobą kuchenkę turystyczną pasującą do innych rodzajów kartuszy niż takie przebijane.
Kartusz gazowy z gwintem to zdecydowanie najlepsze rozwiązanie na dłuższy trekking, w trakcie którego codziennie nocujesz w innym miejscu. Aby uruchomić taki kartusz z gazem, wystarczy go dokręcić do kuchenki. Kiedy woda na herbatkę czy liofilizaty już się zagotuje, można wyłączyć palnik i spokojnie odkręcić kartusz. Automatyczny zawór zamknie wtedy odpływ i gaz turystyczny nie będzie uciekał. Dzięki temu możesz bezpiecznie transportować oddzielnie kartusz gazowy z gwintem oraz palnik.
Dodatkową zaletą jest fakt, że kartusz gazowy z gwintem występuje w różnych pojemnościach. Możesz więc wziąć ze sobą taką ilość gazu, jaka jest ci faktycznie potrzebna na szlaku. Zazwyczaj dostępne są kartusze zawierające mniej więcej:
Warto zwrócić uwagę, że kartusz o mniejszej pojemności zmieści się zwykle w menażce, więc cały zestaw zajmie w plecaku mniej miejsca.
Zawierający gaz kartusz z gwintem dostaniesz raczej bez problemu w sklepach turystycznych na całym świecie. W Europie oraz Stanach Zjednoczonych kartusze tego typu znajdziesz także w zwykłych marketach, a nawet na stacjach benzynowych. Są one produkowane przez firmy takie jak:
Kartusz gazowy z system Easy Click to autorskie rozwiązanie marki Campingaz. Aby zacząć gotować, wystarczy wcisnąć kartusz do kuchenki. Taki kartusz, podobnie jak kartusz gazowy z gwintem, posiada zawór automatycznie odcinający dopływ gazu po odpięciu palnika. Możesz więc wielokrotnie przyłączać i odłącząć kartusz do kuchenki, a gaz turystyczny ci nie ucieknie.
Co ważne, na rynku jest także dostępna przejściówka, która umożliwia podłączenie kartusza Easy Click do kuchenek innych marek.
Tego typu wciskany kartusz z gazem jest popularny we Francji. Zakupisz go także w innych krajach Europy.
Ostatnim systemem, który przedstawię, jest kartusz DIY. To pionowa butelka zakończona cienkim czubkiem. Taki kartusz gazowy zapewnia bardzo wygodne gotowanie, ale jest on trochę nieporęczny. Trudniej upchnąć go w plecaku i używać w górach. Jeśli jednak jedziesz autem na kilkudniowy biwak w jednym miejscu i waga nie ma dla ciebie znaczenia, możesz zdecydować się na zawierający gaz turystyczny kartusz tego typu.
Kartusz gazowy DIY jest dość tani i można go zakupić w sklepach turystycznych i budowlanych w Europie oraz USA. Co ważne, na rynku są dostępne przejściówki, które pozwolą ci połączyć kartusz z gazem tego typu z kuchenką przeznaczoną pod kartusz gazowy z gwintem.
Na długie trekkingi najlepszym rozwiązaniem będzie kartusz gazowy z gwintem. Kartusz Easy Click jest równie dobry, ale należy pamiętać, że pasuje on tylko do kuchenek Campingaz (chyba że posiada się przejściówkę – wtedy także palnik gazowy turystyczny innej firmy można połączyć z wciskanym kartuszem). Kartusz przebijany lub DIY nadadzą się natomiast jedynie na kempingi w trakcie których przebywasz cały czas w jednym miejscu.
Katarzyna Butkiewicz
