Buty podejściowe
buty podejściowe scarpa
Porady

Buty podejściowe

Dominik Marzec / 07 kwietnia 2021

Podejściówki nie są już dziś kojarzone wyłącznie ze specjalistycznym obuwiem dla wspinaczy skałkowych, ale stając się po prostu synonimem niskiego buta w teren, zyskując coraz większą popularność. Buty podejściowe lubią wszyscy: wspinacze, górołazi, speed-hikerzy, a nawet zakopiańscy spacerowicze nie wychodzący wyżej niż na szczyt Gubałówki.

Nic dziwnego, wszak ten rodzaj obuwia łączy w sobie wszystkie najbardziej pożądane cechy buta górskiego lekkość, oddychalność, wygodę i dobrą podeszwę. Sprawdźmy więc, jak wyglądała ewolucja tego rodzaju obuwia, czym powinno się charakteryzować, no i zaczynając od początku – co to właściwie jest ten but podejściowy?

Co to są buty podejściowe

But podejściowy z definicji i swojego pierwotnego przeznaczenia miał służyć wspinaczom właśnie do tytułowego „podejścia” w rejon wspinaczkowy. Po dotarciu na miejsce docelowe, gdzie można było przygotować szpej i rozpocząć wspin (na przykład do podstawy ściany) buty podejściowe zamieniało się na typowe obuwie wspinaczkowe i rozpoczynało właściwą akcję górską. To właśnie wtedy narodziły się dwie najważniejsze cechy butów podejściowych, które są istotne po dziś dzień: lekkość i wygoda.

Podejściówki musiały być lekkie, aby można było je bez obaw wrzucić do plecaka albo podwiesić do uprzęży oraz jak najbardziej komfortowe – aby dać ulgę stopom ciasno opiętym w but wspinaczkowy przez nierzadko długie godziny w skale. Obecnie, dzięki swojej budowie i specjalnej podeszwie, często wyposażonej w tak zwany „climbing zone”, but podejściowy może służyć nawet do pokonania pierwszych, łatwiejszych fragmentów planowanej trasy wspinaczkowej.

buty podejściowe scarpa
Ważną cechą butów podejściowych jest niska waga, mniejsze gabaryty i możliwość troczenia przy uprzęży wspinaczkowej bądź plecaku. (fot. Scarpa)

Dla kogo buty podejściowe

Z czasem okazało się, iż zaczyna zacierać się granica między typową podejściówką a niskim butem trekkingowym/hikingowym. Skoro mamy lekki i wygodny but z solidną podeszwą, dlaczego nie użyć go do górskiej wędrówki? Przeglądając więc modele obuwia, jakie oferuje nam dzisiejszy rynek outdoorowy, spotkamy się po prostu z bardzo szerokim segmentem niskiego obuwia, gdzie na jednej półce stoją klasyczne podejściówki, buty trekkingowe, czy nawet buty do trail runningu. Rozwiązania stosowane w butach podejściowych zaczęły też być szeroko stosowane przez producentów obuwia.

Lekkie buty podejściowe nie muszą być więc domeną wspinaczy, ale mogą po nie sięgnąć wszyscy miłośnicy szybkiego poruszania się po górach, spacerów po dolinach, czy zdobywcy Tatrzańskich szczytów w sezonie letnim. Nieważne czy wybieramy się na wędrówkę w Sudety, Beskidy czy Alpy – niski i wygodny but podejściowy sprawdzi się w każdych warunkach. Idealnym sezonem na ich użycie będzie suchy i cieplejszy okres od później wiosny do wczesnej jesieni. Gdy warunki na szlaku robią się trudniejsze i pojawia się na nich śnieg – wtedy lepiej już sięgnąć po klasyczny but trekkingowy z membraną i wysoką cholewką. Pamiętajmy też, że niektórzy turyści niezależnie od sezonu po prostu będą czuć się pewniej w butach wysokich, które zapewnią lepszą stabilizację kostki – to odwieczny dylemat i często powracająca dyskusja pod tytułem „buty niskie czy wysokie”.

Konstrukcja butów podejściowych

Zastanawiając się jakie buty podejściowe wybrać, zobaczmy najpierw, na jakie elementy warto zwrócić uwagę, aby jak najlepiej spełniały swoją rolę na szlaku.

buty niskie salewa
Niskie buty sprawdzą się także na szlaku w czasie zupełnie turystycznych zastosowań.
(fot. Salewa)

Cholewka butów podejściowych

Konstrukcja cholewki w butach podejściowych jest mocno inspirowana butami wspinaczkowymi. Jest przede wszystkim węższa od typowego buta trekkingowego, aby jak najlepiej dopasować się do stopy i ustabilizować ją. Cholewka może być tu wykonana z materiałów syntetycznych, często w użyciu bywa też skóra zamszowa, licowa czy nubukowa. Dobre buty podejściowe powinny posiadać cholewkę dobrze oddychającą oraz na tyle wytrzymałą, aby nie uszkodziła się podczas poruszania po trudnym skalnym terenie. A nic nie potrafi tak skutecznie uszkodzić buta, jak ostry niczym brzytwa kamień. Podobnie obecność gumowego otoku zabezpieczy nie tylko cholewkę, co również nasze palce przed bolesnym uderzeniem w skałę.

System sznurowania w butach podejściowych

To kolejne zapożyczenie ze specjalistycznego obuwia wspinaczkowego, a tym samym wizualny znak rozpoznawczy butów podejściowych. Charakterystyczne, gęste sznurowanie sięgające aż do czubka buta, pozwala na wyjątkowo precyzyjne dopasowanie do stopy, co zapewni lepsze czucie podłoża i stabilizację.

Podeszwa butów podejściowch

Buty trekkingowe podejściowe powinny posiadać podeszwę, która z jednej strony zapewni przyczepność i pewną amortyzację pozwalającą na komfortowe dla stóp pokonywanie skalistego terenu, z drugiej strony – z zachowaniem odpowiedniej dozy elastyczności – powinna oferować możliwość czucia podłoża.

buty podejściowe vibram
Podeszwy butów podejściowych muszą sprawdzić się w różnym terenie.
(fot. Claudia Ziegler/La Sportiva)

Starając się wypracować jak najlepszy kompromis, producenci butów podejściowych stosują odpowiednio skonstruowane podeszwy wykonane z mieszanki gum od takich wiodących dostawców jak włoski Vibram czy szwajcarska Pomoca. W niektórych modelach, jak Garmont Dragontail LT zastosowano tarciową podeszwę Vibram® Friction, aby nadać temu modelowi maksymalnie wspinaczkowego charakteru. Obecność wspomnianego już płaskiego fragmentu podeszwy zwanego „climbing zone” pomoże w pokonywaniu nieco trudniejszych technicznie skalnych fragmentów i stopni na szlaku.

Pozostając jeszcze przy podeszwie, która wszak jest najbardziej istotnym elementem buta podejściowego, musimy wziąć też pod uwagę jej sztywność/twardość. Musimy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy but częściej będzie używany na ścieżkach typu tatrzańskiego, pełnych skał, kamieni i piargów – wtedy podeszwa powinna być sztywniejsza. Podeszwa z cieńszej i mniej twardej gumy sprawdzi się lepiej na łatwiejszych szlakach o miękkim podłożu.

​Buty podejściowe – z membraną czy bez?

Buty górskie podejściowe mogą być też oczywiście wyposażone w membranę taką jak GORE-TEX®, jednak jej obecność jest kwestią osobistych preferencji. Decydując się na membranę wodoodporną zyskujemy ochronę przed trudnymi warunkami atmosferycznymi kosztem nieco gorszej wentylacji. Wiele rodzajów popularnych modeli podejściówek znajdziemy w wersji GTX lub bez, choćby kultowe Scarpa Mojito, czy też bardziej techniczne Salewa Wildfire Edge.

Buty podejściowe wysokie?

Rozważając sobie o podejściówkach cały czas poruszamy się w grupie butów niskich, ale czy buty podejściowe wysokie w ogóle mają rację bytu? Oczywiście tak, choćby wspomniany już but Scarpa Mojito występuje w wersji z wysoką cholewką, ale klasyczne modele podejściowe tego typu stanowią awangardę na rynku. To właśnie niska cholewka decyduje o tej lekkości, oddychalności i dynamice, czyli zaletach, przez które większość amatorów outdooru decyduje się na but podejściowy.

Przeczytaj o butach Mojito, które łączą podejściowy i miejski charakter tutaj.

Buty w góry i do miasta

Dla miłośników łączenia stylu outdoorowego ze stylem miejskim, elegancka podejściówka w stonowanym kolorze może stać się też idealnym butem na co dzień, w którym będziemy przemierzać betonowe szlaki w drodze do pracy czy na zakupy. Założona do codziennego ubrania podejściówka bywa wręcz ulicznym znakiem rozpoznawczym ludzi gór.

 

Zarówno buty podejściowe damskie jaki męskie są bardzo uniwersalne i warto, aby znalazły się w szafie każdego, jako wszechstronne obuwie do zadań specjalnych. Dzięki szerokim spektrum modeli, materiałów, rodzajów i kształtów podeszwy, możemy wybrać parę podejściówek jak najlepiej odpowiadającą naszym preferencjom i specyfice terenu, po jakim przyjdzie nam się poruszać.

Spodobał Ci się ten artykuł? Podziel się nim:
Zobacz również:

Możliwość komentowania została wyłączona.