Najpierw wywoływały zdziwienie, potem zainteresowanie i coraz większy zachwyt, a teraz u wielu turystów ponownie budzą wątpliwości. Kije trekkingowe, bo o nich właśnie mowa, prowokują do zadawania różnych pytań. Postaram się odpowiedzieć, kiedy warto zabrać ze sobą kijki do chodzenia po górach, a kiedy lepiej zostawić je w domu.
W moim przypadku kije w góry nie były miłością od pierwszego wejrzenia. Przez długi czas zastanawiałam się, czy twierdzenia o ich użyteczności nie są przesadzone. Wahałam się choćby, czy nie będą za bardzo przeszkadzać, kiedy w skalistym terenie przytroczę je do plecaka, by mieć wolne ręce. W końcu jednak postanowiłam spróbować. Po kilku krótszych wypadach zabrałam kijki trekkingowe i pojechałam na dłużej w Pireneje. W trakcie wielokilometrowego trekkingu z wypchanym po brzegi plecakiem doceniłam w pełni zalety kijków. Następne wyjazdy nauczyły mnie jednak, że kije trekkingowe nie są różą bez kolców. Kiedy zatem warto mieć kijki, a kiedy lepiej je zostawić?
Szybciej i lżej – tak się idzie z kijkami trekkingowymi (fot. Komperdell)
W trakcie marszu kręgosłup i nogi poddawane są bardzo dużym obciążeniom. Im cięższy plecak niesiesz i im większe przewyższenia pokonujesz, tym te obciążenia są dotkliwsze. Kije trekkingowe, dzięki uaktywnieniu rąk, odciążają stawy kończyn dolnych oraz kręgosłup. To podstawowa zaleta kijków, ale wcale nie jedyna.
Jak jeszcze kije w góry wspierają cię w trakcie marszu?
Pomagają zachować prawidłową postawę ciała – wsparcie zapewniane przez kije trekkingowe docenisz zwłaszcza wtedy, kiedy niesiesz ciężki plecak. Będziesz się mniej garbić, a naturalna sylwetka ułatwi ci oddychanie.
Pomagają zachować równowagę – kijki są dodatkowymi punktami podparcia, dzięki którym możesz czuć się pewniej na nierównym czy śliskim terenie.
Łagodzą impet w trakcie schodzenia – już jeden kij trekkingowy znacznie ułatwi schodzenie w kontrolowany sposób.
Rozkładają ciężar – taka pomoc przyda się zwłaszcza na grząskim czy zapadającym się terenie.
Rozłożenie obciążeń i zwiększenie równowagi przekładają się na szybsze tempo i mniejsze odczuwanie zmęczenia. Wytrzymałe i stabilne kijki, takie jak kije trekkingowe Black Diamond, pozwalają ci więc iść dalej i szybciej.
Kijki trekkingowe pomogą zachować równowagę na nierównym terenie (fot. Naturehike)
Czy kijki do chodzenia po górach mają wady?
Skoro jednak kijki trekkingowe składane lub teleskopowe mają tyle zalet, to dlaczego niektórzy lekarze i fizjoterapeuci ostrzegają przed ich używaniem?
Kije w góry mogą:
pogorszyć poczucie równowagi – ciało szybko przyzwyczaja się do tego co dobre i wygodne. Jeśli bardzo często używasz kijków, układ nerwowy uczy się chodzenia z dodatkowymi punktami podparcia. W efekcie ciało się rozleniwia i twoje własne poczucie równowagi pogorsza się.
osłabić naturalne mechanizmy ochronne – bodźce w postaci dużego nacisku są sygnałem dla organizmu, że należy odżywiać chrząstkę stawową. Jeśli jednak kije w góry są twoim stałym towarzyszem wypraw, ciało nie będzie otrzymywać tak silnych sygnałów. W efekcie fizjologiczny mechanizm ochronny przestanie działać.
powodować złą postawę – prawidłowo wyregulowane kijki do chodzenia po górach sprawią, że będzie ci łatwiej wygrać walkę o wyprostowaną sylwetkę. Niewłaściwa regulacja kijków może jednak spowodować złą postawę.
Dobrze wyregulowane kijki trekkingowe pomogą ci zachować odpowiednią sylwetkę i ułatwią oddychanie na podejściu (fot. Naturehike)
Jak więc widać z powyższych punktów, problemem nie są same kije trekkingowe, lecz ich nadmierne i niewłaściwe używanie.
Kiedy warto używać kijki trekkingowe?
Kiedy zatem warto zabrać ze sobą dobre kijki, takie jak kije Black Diamond? Mówiąc krótko, zawsze wtedy kiedy zmniejszenie obciążeń i zwiększenie stabilności są dla ciebie szczególnie istotne. Chodzi więc o takie sytuacje jak:
Długie trekkingi z ciężkim plecakiem– dla mnie kije trekkingowe są nieocenioną pomocą w trakcie dłuższych wypadów, kiedy docenia się każde zmniejszenie obciążenia. Dodatkowo na takich wyjazdach przydaje się uniwersalny sprzęt, który pomoże w różnych sytuacjach. A wbrew pozorom kije trekkingowe służą nie tylko do chodzenia. Umożliwią zamocowanie płachty namiotowej, pomogą ci odgonić psy pasterskie, a w kryzysowej sytuacji mogą nawet służyć jako usztywnienie zwichniętej kończyny.
Strome podejścia i zejścia – wybierasz się na krótki, ale intensywny wypad, na którym czeka cię wiele przewyższeń? Na taki wyjazd także zabierz ze sobą kijki. Kij trekkingowy wspomoże cię podczas podejścia, a na zejściu odciąży stawy.
Zawody górskie – dzięki kijkom możesz iść szybciej i pewniej. W przypadku biegaczy szczególnie dobrym wyborem będą kijki trekkingowe składane. Są one lżejsze od tradycyjnych teleskopowych, a po złożeniu zajmują mniej miejsca.
Kijki trekkingowe zabierz ze sobą, kiedy zmniejszenie obciążeń i zwiększenie stabilności mają duże znaczenie (fot. Stéphane Fellay, Unsplash)
Na śniegu – kije trekkingowe z doczepionymi talerzykami będą dla ciebie wsparciem na zaśnieżonym szlaku. A pamiętaj, że w wysokich górach na takie fragmenty trasy możesz natrafić nawet w letnie miesiące. Kiedy śniegu jest więcej, kij trekkingowy pomoże ci także wyczuć ukryte pod białym puchem korzenie czy kamienie.
Trawersy – podczas pokonywania w poprzek stromych zboczy kijki trekkingowe składane lub teleskopowe pomogą ci zachować równowagę.
Przekraczanie strumieni – idąc dłuższym szlakiem, nierzadko musisz przekroczyć górski potok. Dodatkowe punkty podparcia mogą być wtedy bardzo przydatne, zwłaszcza jeśli idziesz z ciężkim plecakiem.
Grząskie podłoże – kijki do chodzenia po górach pomogą też w zachowaniu równowagi na grząskim lub zapadającym się podłożu.
Problemy zdrowotne – zmagasz się z nadwagą lub problemami ze stawami, ale nie chcesz rezygnować z aktywności? Kije w góry odciążą twoje ciało, umożliwiając cieszenie się pobytem na łonie natury.
Seniorzy – jesień życia także może być aktywna, zwłaszcza jeśli zapewni się ciału dodatkowe wsparcie w postaci kijków.
Kiedy chcesz iść szybciej – pragniesz przejść wiele kilometrów jednego dnia? A może pogoda nagle się pogorszyła i musisz przedostać się szybko do najbliższego schroniska? Albo po prostu idziesz z kimś, kto ma lepsze tempo od ciebie i chcesz nieco nadrobić braki? Dokładna przyczyna jest nieważna. Jeśli tylko zależy ci na szybkiej wędrówce, kije w góry pomogą osiągnąć ten cel.
Długi trekking z ciężkim plecakiem – na taki wyjazd na pewno warto zabrać kije trekkingowe (fot. Katarzyna Butkiewicz)
Kiedy natomiast lepszym pomysłem jest zostawienie kijków w domu? Jeśli ruszasz na krótką wycieczkę i nie czekają cię żadne strome podejścia, odłóż kije trekkingowe na bok. Miłośnicy działań na lekko także powinni przed każdym wypadem przemyśleć, czy na danej wycieczce kijki będą faktycznie udogodnieniem czy jedynie zbędnym balastem.
Pamiętaj też, że nawet jeśli na dany wyjazd zabierzesz kijki trekkingowe, nie musisz ich używać cały czas. Przed tobą dłuższy fragment po łatwym terenie? Przytrocz kijki do plecaka i pozwól ciału pracować samodzielnie. Kije złóż także w bardziej eksponowanym terenie. Na wąskiej ścieżce lepiej mieć bowiem wolne ręce, by móc swobodnie chwycić się skały. Na wypad w taki teren przydadzą się kijki trekkingowe składane, które błyskawicznie złożysz i rozłożysz w razie potrzeby.
W zimowych warunkach kijki trekkingowe są szczególnie przydatne (fot. Black Diamond)
Kije w góry – liczy się technika
Chcesz w pełni wykorzystać potencjał posiadany przez każdy kij trekkingowy? Zanim zaczniesz się zastanawiać, czy kupić kije Black Diamond, Komperdell czy jeszcze innej marki, dowiedz się, jak poprawnie z nimi chodzić. Odpowiednia technika pozwoli ci też zminimalizować ryzyko związane z używaniem kijów:
Dobierz właściwą wysokość kijków: kiedy ustawisz kijki nieco przed sobą, łokcie powinny być zgięte pod kątem prostym.
Idąc, stawiaj kije odrobinę przed sobą, po bokach ciała.
Kije trekkingowe prowadź naprzemiennie.
Na podejścia kijki można nieco skrócić, a na zejścia wydłużyć.
Idąc pod górę, możesz wbijać kijki naprzemiennie lub stawiać je równocześnie przed sobą i nieco się na nich podciągać. Na zejściach także możesz się zdecydować na pracę naprzemienną lub równoczesną. Wybór techniki zależy w dużej mierze od stopnia nachylenia stoku.
Kije trekkingowe są już doskonale znane polskim turystom. Zanim jednak się w nich ślepo zakochasz, zrozum, kiedy faktycznie warto ich używać, a kiedy lepiej zostawić je w domu. Twoje ciało na pewno za to podziękuje.
