Od wielu już lat buty podejściowe, czyli niskie buty trekkingowe, są moim codziennym obuwiem. Używam ich jako podejściówek w drodze pod skały, butów górskich podczas hike’ów pod ściany Dolomitów, jak również butów, w których podchodzę na szczyty klifów, z których skaczę.
Moje buty nie mają łatwego życia. Muszą spełniać wiele wymagań jednocześnie: od solidności i trwałości wykonania, przez odpowiednią sztywność i przyczepność podeszwy oraz jej odporność na zużycie, dobrą amortyzację, aż po małą wagę, aby nie holować dodatkowego ciężaru podpiętego do uprzeży podczas wspinaczki. Wiem, że trudno jest mieć jedne dobre buty odpowiednie do wszystkich zadań, ale wybierając obuwie można spróbować dobrać takie, które łączą w sobie cechy odpowiadajace większości naszych oczekiwań.
W ostatnim czasie testowałam buty podejściowe włoskiego producenta Scarpa – Zen Pro. Były to trzecie buty podejściowe Scarpy, w których wychodziłam naprzeciw górskiej przygodzie. Marki Scarpa nikomu reklamować nie trzeba. Jest to firma specjalizująca się w produkcji technicznych butów górskich oraz topowych modeli butów wspinaczkowych. Zen Pro jest nową, ulepszoną wersją wcześniejszego modelu Zen. Były one ze mną na wyjazdach wspinaczkowych w Dolomity, na hikingu górskim w deszczowych warunkach oraz na skokach. Jak się sprawdziły?
Buty, które lubią nie tylko górskie wędrówki (fot. Bart Bazior).
Buty są wykonane z zamszu, z dbałością o szczegóły. Wyglądają nieco masywnie, w porównaniu na przykład do modelu Scarpa Crux. Mają solidną, twardą podeszwę Vibram® Spyder, po której można się spodziewać, że żadne podłoże nie będzie jej straszne. Syntetyczna wyściółka buta oraz wkładka są dość dobrze skrojone i według zapewnień producenta mają podnosić komfort termiczny stopy podczas użytkowania butów. But wygląda estetycznie i jest dostępny w kilku ciekawych wersjach kolorystycznych w wersji dla kobiet (Scarpa Zen Pro Women) i w wersji męskiej.
Pierwsze wyjście w górski teren w butach Scarpa Zen Pro było wygodne, choć przyznam, że czułam, iż moje stopy są naprawdę pancernie opakowane. Sztywna podeszwa pozwala na przemieszczanie się w trudnym, nierównym terenie bez najmniejszego odczucia jakichkolwiek nierówności pod stopami. I to bez wątpienia jest ogromną zaletą tego modelu. Podeszwa Vibram świetnie trzyma na mokrych trawach, błotnistej nawierzchni, czy mokrej skale. W tych butach można śmiało stawiać stopy na wszystkim, co nam się nawinie po drodze. Bez względu na to, czy jest mokre, czy suche. Świetna przyczepność podeszwy jest zatem drugą, po jej sztywności, dużą zaletą tych butów.
Podeszwa Vibram zapewnia komfort w każdych warunkach (fot. Bart Bazior)
Jeśli chodzi o wagę butów, to nie jest ona najmniejsza. Buty są dość ciężkie z racji swojej masywnej budowy, co z jednej strony zapewnia ich trwałość i odporność na uszkodzenia mechaniczne. Z drugiej zaś czyni butami dość ciężkimi, jeśli chcemy podejść w nich pod ścianę i później wspinać się przez kilka godzin trzymając je na plecach w plecaku.
Przód buta jest dość szeroki, dzięki czemu zapewnia przestrzeń paluchom. Zaletę takiej budowy buta da się odczuć zwłaszcza podczas schodzenia w stromym terenie – koniuszki paluchów stopy nie obijają się boleśnie o przody butów i są dobrze chronione nawet wtedy, gdy uderzymy stopą mocniej o jakiś wystający kamień czy korzeń.
System sznurowania buta, jak i same sznurówki, są bardzo dobre. But można precyzyjnie dowiązać i dostosować do stopy dzięki sznurowadłom, które nie rozwiązują się co kilka kroków, ani nie luzują podczas marszu. Poza tym cały system sznurowania buta schodzi dość nisko w stronę palców stopy, co dodatkowo zapewnia możliwie najlepsze dopasowanie buta.
Język buta jest od wysokości palców do 3/4 swojej długości zszyty z butem, co zapobiega jego przemieszczaniu się podczas chodzenia I eliminuje możliwość ewentualnych obtarć stopy.
Buty dość dobrze odprowadzają wilgoć w górskich (chłodniejszych) warunkach. Gdy temperatury zbliżają się do 30°C, w bucie zaczyna się robić bardzo ciepło i nie jest już tak przyjemnie wygodny, jak w nieco chłodniejszych okolicznościach przyrody.
Choć używany przeze mnie model buta Scarpa Zen Pro nie posiada dodatkowej warstwy wodoodpornej typu membrany GORE-TEX, jest on wystarczająco odporny na wilgoć taką jak mokre trawy, rosa, a nawet niestraszne mu niewielkie kałuże, czy mały deszczyk. Gumowy otok poprowadzony na znacznej części buta na pewno poprawia jego właściwości wodoodporne. Oczywiście nie ma co spodziewać się całkowitej wodoodporności buta podczas letniej, górskiej ulewy. Niemniej jednak jest ona wystarczająca na podeszczowe warunki.
Podeszwa Vibram® Spyder bardzo lubi kamieniste podłoża (fot. Bart Bazior).
Dobra amortyzacja pozwala na zmniejszenie odczuwalnej siły uderzenia stopą o podłoże podczas chodzenia, jak i zmniejsza odczuwanie wszelkiego rodzaju nierówności podłoża, po którym stąpamy. Osobiście ma ona dla mnie ogromne znaczenie w dwóch przypadkach: na długich, górskich podejściach z ciężkim plecakiem, oraz podczas lądowania po skoku w trudnym terenie.
Amortyzacja zarówno pięty, jak i przedniej części stopy, jest bardzo dobra. Oczywiście coś kosztem czegoś – świetna amortyzacja przodu stopy powoduje mniejsze czucie podłoża w tej części buta. Stanowi to wadę, gdy ktoś chciałby wspiąć się w nich gdzieś w łatwym terenie. Równocześnie stanowi ona zaletę, jeśli chcemy w nich maszerować godzinami po górach z ciężkim worem na plecach, w trudnym, nierównym terenie.
Twarda podeszwa modelu Zen Pro ma jeszcze jeden plus – bez problemu można podpiąć raki koszykowe do tych niskich butów podejściowych. Mogą się one więc okazać bardzo trafionym rozwiązaniem dla osób, które planują letnie wyjazdy w góry lodowcowe, gdzie np. po ukończeniu via ferraty w drodze zejściowej trzeba przejść pewien odcinek po lodowcu.
Jedyną wadą jest prawie kompletnie płaska wkładka buta. Nie jest ona anatomicznie wyprofilowana w taki sposób, aby wspierać mięśnie podbicia stopy, a szkoda. Po kilku godzinach marszu w sztywnych, ale niestety nie wyprofilowanych wewnątrz butach, odczuwałam pewien dyskomfort (zmęczenie) właśnie w podbiciach stóp. Ale jak wiadomo, wiele zależy w tym przypadku od budowy stopy i jest to jedynie moje, subiektywne odczucie.
Myślę, że buty Scarpa Zen Pro będą dobrym wyborem dla osób wybierających się na via ferraty, wędrujących dużo po górach z ciężkim plecakiem na plecach, w stylu od schroniska do schroniska. Dla tych, którzy cenią sobie trwałość i dobrą jakość wykonania i wykończenia obuwia będą strzałem w dziesiątkę. Zen Pro jest trzecim modelem podejściówek Scarpy, który miałam okazję użytkować i jestem z testowanego modelu zadowolona.
