Zdarzały się noce, gdzie w sferę snów wkradały się skandynawskie krajobrazy. Niczym nieskrępowany przemierzałem norweskie fjordy, biwakowałem nad brzegami fińskich jezior i penetrowałem głębie szwedzkich lasów w wyimaginowanych scenariuszach. Potem zawsze przychodził smutny moment pobudki w Polsce. Jawa okazywała się miejscem, w którym może natura jest niemniej piękna, ale dużo trudniej dostępna.
Nie możemy się jeszcze porównywać ze skandynawską kulturą podróżowania i ich Allemansrätten (czyli prawem mówiącym, że każdy człowiek ma prawo do kontaktu z naturą), ale idziemy w dobrą stronę. Lasy Państwowe zauważyły rosnącą popularność bushcraftu i podjęły działania, które mają ułatwić nam życie.
„Zanocuj w lesie” to wielki krok w stronę swobodnego dostępu do natury. Po pilotażowym roku, w którym projekt został ciepło przyjęty i pozytywnie oceniony ze strony odbiorców jak i organizatorów, Lasy Państwowe zdecydowały się na wdrożenie programu, dzięki któremu możemy w pełni legalnie nocować w środku lasu.
Spać możemy na jednym z wielu udostępnianych przez Lasy Państwowe terenów. Mapa Banku Danych o Lasach (BDL) na tej stronie.
Obsługa może nie wydawać się intuicyjna, ale wystarczy chwila, by znaleźć interesujące miejsce na legalny nocleg. Jak to zrobić?
Łatwo możemy też sprawdzić, gdzie wolno nam korzystać z kuchenek. Obszary, gdzie jest to dozwolone są zaznaczone na pomarańczowo. W oznaczonych na żółto korzystanie z ognia jest możliwe tylko w miejscach wyznaczonych.
Najważniejsze punkty w regulaminie mówią, że:
1. W tym samym miejscu, w jednym czasie, może biwakować maksymalnie 9 osób. Biwak nie może być dłuższy niż dwie noce z rzędu. Takie biwakowanie nie wymaga spełnienia żadnych formalności. Mimo wszystko nadleśnictwa zachęcają do zgłaszania pobytu. Pozwala to między innymi określić popularność danego regionu, co może wpłynąć na jego rozszerzenie.
2. Nocleg w większej grupie i biwakowanie przez dłuższy czas należy zgłosić mailowo w odpowiednim nadleśnictwie. Zgłoszenie należy przesłać nie później niż na 2 dni robocze przed planowanym biwakiem. Zgłoszenie wymaga potwierdzenia w mailu zwrotnym od nadleśnictwa, które jest zgodą na taką aktywność. Adres, na który trzeba wysłać zgłoszenie, należy znaleźć na stronie konkretnego nadleśnictwa. Zgłoszenie powinno zawierać:
3. Przed wyruszeniem na biwak sprawdź tutaj, czy na danym obszarze nie występuje zakaz wstępu do lasu (np. związany z zagrożeniem pożarowym). To ważne i tyczy się nie tylko biwaków na tych terenach. Podobnie jest z pracami gospodarczymi i czasowymi zamknięciami szlaków. Pamiętajcie o tym!
4. Ogniska można rozpalać tylko i wyłącznie w miejscach wyznaczonych do tego przez nadleśnictwa. To standardowa zasada, ale bardzo ważna pod kątem relacji z Lasami. Łamiąc regulamin, szczególnie punkty dotyczące bezpieczeństwa nie tylko narażamy się na mandat, ale też dajemy świadectwo całej turystycznej społeczności.
5. Korzystanie z kuchenek gazowych możliwe jest tylko na obszarach, na których jest to dozwolone. Przy użytkowaniu kuchenek turystycznych musisz też spełnić kilka warunków: sprawdzać dwukrotnie w ciągu dnia aktualny stan zagrożenia pożarowego (sprawdź tutaj). „Czerwony stopień” zagrożenia oznacza zakaz używania kuchenki. Kuchenki nie można zostawiać też bez opieki oraz zabrania się ich wykorzystania na glebach torfowych, w młodnikach i drzewostanie, gdzie korony drzew są niżej niż 5 m lub gdy grunt porośnięty jest wysoką trawą i wrzosem.
To tylko skrót z regulaminu, który ma około 30 punktów. Wiele z nich zgodna jest z zasadami ruchu Leave No Trace (LNT). To szczególnie ważne, bo im więcej osób korzysta z terenu, tym bardziej możemy go zmienić. Przy zachowaniu 7 zasad będziemy cieszyć się naturalnym środowiskiem bardzo długo.
Możecie zaskoczyć leśników i przygotować się do biwaku w lesie bez zostawiania śladów na podstawie naszego artykułu.
Na terenach objętych programem nie ma żadnej infrastruktury. Dlatego organizatorzy często zwracają uwagę na LNT. Poza tym jednak możemy korzystać z natury w najdzikszej i jednocześnie najpiękniejszej postaci. Jeśli chcecie spędzić weekend z rodziną pod namiotem turystycznym – proszę bardzo! To również sposób na zwykłą turystykę bez turystycznej infrastruktury.
Gdy jednak macie ochotę na przygodę i prawdziwą „wyrypę”, zaplanujcie trasę wiodącą przez obszary udostępnione, weźcie za mało sprzętu, ćwiczcie niezauważalne poruszanie się, czy zakładanie niewykrywalnych obozowisk. Wszak wszystko można, dopóki nie jest zabronione! Taki weekend z pewnością na długo zapisze się w Waszej pamięci. Kto wie, może wyciągniecie na wypad kumpli z pracy i zarazicie ich bakcylem bushcraftu bądź survivalu.
Survival wymaga niewiele, ale przecież nie każdy weekend trzeba spędzić na walce o życie. Zapewnijcie sobie odrobinę komfortu i zabierzcie plecak pełen rzeczy!
Gdy znajdziecie swoje miejsce na Mapie BDL lub mBDL, odwiedźcie krótki poradnik co zabrać na biwak, spakujcie wszytko i wyruszcie w las! Lista wszystkich przedmiotów przydatnych na biwaku to obowiązkowy dokument każdego podróżnika. Pakując według niej plecak, nie będziecie musieli się martwić, czy wszystko zabraliście. Zrób tak i spróbuj zanocować w lesie!
2 
