Krótkofalówki w góry… Czy jeszcze to komuś potrzebne? W dobie smartfonów i dostępu do internetu radiowa komunikacja w górach może wydawać się przeżytkiem. A jednak! Tam, gdzie nie sięgają przekaźniki telefonii komórkowej, czy w sytuacjach, gdy potrzebna jest szybka komunikacja w grupie, radio przenośne zwane walkie talkie jest niezastąpione.
Radiotelefon w górach to domena nie tylko goprowców. Z walkie talkie w górach korzystają wspinacze (komunikujący się w zespole podczas wspinaczki), narciarze (szusujący w pewnym oddaleniu), turyści (którym czasem zdarza się rozdzielić), rowerzyści (którym partnerzy wypraw często znikają z oczu). Warto pamiętać, że tego typu łączność ma kilka przewag nad telefonem komórkowym.
Radio w górach nie musi posiadać zasięgu żadnych przekaźników. Kto z nas nie wpadł w górach “w dziurę” bez zasięgu… Jego używanie nie wiąże się z dodatkowymi kosztami, co można docenić przy zagranicznych wyjazdach. Wreszcie, wystarczy sięgnąć po krótkofalówkę i przekazać informację. Smartfon trzeba wyjąć, odblokować, poczekać na połączenie. Nie mówiąc już o tym, że komunikat nadawany za pomocą krótkofalówki może trafić od razu do wielu osób.
Wiele osób zastanawia się, jakie krótkofalówki wybrać, by sprawdziły się podczas trekkingu, wspinaczki czy wyjazdów na narty. Jeśli chodzi o typ radia w góry, to nie mamy wielkiego wyboru. Bez pozwoleń i jakichkolwiek licencji możemy wybrać tylko radiotelefony, które pracują w paśmie PMR446.
Walkie talkie typu PMR (Private Mobile Radio) możesz wykorzystywać bez obaw, nie posiadając żadnego zezwolenia. Co więcej, wszystkie PMR-ki – niezależnie od producenta – pracują na tych samych częstotliwościach, więc nie ma problemu z ich sparowaniem. W polskich górach PMR-ki są najpopularniejsze chyba wśród wspinaczy i harcerzy, ale w takich choćby Czechach, korzysta z nich naprawdę wielu turystów.
Wśród krótkofalówek PMR popularnymi modelami są radiotelefony Motorola, które poznasz bliżej w dalszej części artykułu.
Radiotelefony PMR znajdziesz w Skalniku w kategorii akcesoria elektroniczne.
Pasmo PMR to dostępne do zastosowań cywilnych pasmo UHF, z którego możesz korzystać spełniając dwa warunki. Tymi warunkami jest maksymalna moc nadawania na poziomie 500 mW (0,5 W) oraz zintegrowana z urządzeniem antena. Wszystkie typowe PMR-ki (nadające tylko na tym paśmie) spełniają te warunki, więc nie będziesz mieć z nimi problemu ruszając nawet za granicę.
W obrębie pasma PMR446 (446 MHz) wydzielono 16 kanałów. Możesz spotkać się z sytuacją, gdy w radiu będzie jednak tylko 8 kanałów. Niektóre – starsze lub tańsze radia – oferują tylko tyle częstotliwości, ale i one zazwyczaj wystarczą każdemu, kto potrzebuje radia w górach. Co ciekawe, w Rosji pasmo PMR jest węższe i obejmuje tylko pierwszych 8 kanałów.
Musisz wiedzieć, że dostępność radiotelefonów PMR sprawia, że na niektórych kanałach bywa głośno. W miastach na takiej krótkofalówce słychać operatorów dźwigów i ochronę sklepów. W górach nawet z dziesiątek kilometrów możesz ściągać budowlańców albo rolników na traktorach i kombajnach. W lesie możesz trafić w eterze na innych turystów lub miłośników ASG. Można się przed takim szumem jednak ustrzec.
Nawet na ośmiokanałowej krótkofalówce wyposażonej w kody, możesz mieć spokój. Wystarczy do ustawionego kanału dobrać dodatkowy kod, by wyciąć z nasłuchu wszystkich korespondentów, którzy nie ustawią tej samej wartości kodu. Do wyboru jest zazwyczaj aż 121 kodów, więc trudno trafić w takie same ustawienia. No chyba, że zrobisz to celowo…
W świadomości użytkowników walkie talkie w górach istnieje coś takiego jak górski kanał turystyczny. Jest to kanał 3 wykorzystywany z kodem numer 14 (3.14 – od liczby π). Wspólny kanał górski to po prostu inicjatywa zachęcająca wszystkich turystów do korzystania z tej samej częstotliwości i kodu. Kanał ten nie funkcjonuje tylko jako awaryjny kanał do wezwania pomocy. Choć mówi się, że nasłuchują go krótkofalowcy, to nie wiadomo, ile w tym prawdy. Nie liczcie, że słucha go GOPR czy TOPR… Mimo wszystko korzystanie z jednego kanału pozwala przekazywać sobie informacje (na przykład o pogodzie, czy warunkach na szlaku) lub odebrać pozdrowienia z odległego szczytu.
I tu dotykamy kolejnej kwestii…
Dla pasma UHF charakterystyczny jest tzw. zasięg horyzontalny. Oznacza to, że łączność zachodzi, gdy urządzenia “widzą się”, czyli gdy na ich drodze nie ma zbyt wielu przeszkód.
W praktyce oznacza to, że komunikacja między dwiema krótkofalówkami uda się operując w jednej dolinie, na jednym stoku góry, czy na szczycie, z którego widzisz miasto w dolinie. Raczej nie usłyszysz pod Murowańcem kogoś, kto nadaje spod Piątki czy Moka. A jednak, stojąc na Śnieżce raczej dogadasz się z kimś, kto stanie ze swoim walkie talkie na wieży widokowej na Trójgarbie. Szczyty się widzą, więc może okazać się, że te 30 km nie zrobią na dobrej krótkofalówce większego wrażenia.
Wszystko zależy więc od ukształtowania terenu i przeszkód pomiędzy użytkownikami. Czasem przeszkody mogą jednak pomóc w łączności. Na przykład w mieście, fala potrafi wielokrotnie odbijać się między budynkami i umożliwić łączność na większą odległość niż ta, której się spodziewamy, czy którą deklaruje producent. Do każdej takiej deklaracji podchodź więc ostrożnie, bo tak naprawdę zasięg krótkofalówki determinowany jest otoczeniem. Na You Tube można znaleźć filmy z łączności PMR w górach, których dystans przekracza nawet 100 km.
Jednym z najpopularniejszych modeli radiotelefonów PMR są radia marki Motorola. Motorola jest producentem radiotelefonów wykorzystywanych przez profesjonalne służby (na przykład GOPR), co sprawia, że wśród produktów takich jak walkie talkie też cieszy się opinią solidnych radiotelefonów. Nawet mniej zaawansowane model najprawdopodobniej zaskoczą cię wytrzymałością i właściwościami użytkowymi. Co więcej, w ofercie marki Motorola znajdziesz zarówno tanie modele idealne jako krótkofalówki dla dzieci, jak i radia dostosowane do użytku w trudnych warunkach atmosferycznych.
Dwie krótkofalówki Motorola kupisz nawet już za niewiele ponad sto złotych. Najprostszy model – Motorola T42 – sprawdzi się świetnie nie tylko jako krótkofalówka dla dziecka. Jeśli będziesz korzystać z radiotelefonu okazjonalnie i szukasz kompaktowych rozmiarów, to ta krótkofalówka powinna wpaść ci w oko. Niska waga, małe rozmiary i prosta obsługa to atuty tego radiotelefonu. Wadą jest brak kodów i zasilanie tylko ze standardowych paluszków AAA.
Motorola T62 (Motorola Talkabout T62) to model, który polecić można chyba każdemu użytkownikowi, który szuka uniwersalnego radia PMR do outdooru. Radio wyposażone jest już w kody, pozwalające odsiać odsłuch innych użytkowników. Dwie krótkofalówki marki Motorola, które są w zestawie, obsługuje się bardzo łatwo. Atutem tej generacji walkie talkie jest też hybrydowe zasilanie. W zestawie z radiami otrzymasz akumulator do wielokrotnego ładowania przez złącze USB. Ważną cechą jest możliwość zastąpienia akumulatora popularnymi bateriami AAA, które kupić możesz choćby w schronisku. Atut tego radiotelefonu to również możliwość używania radia z słuchawkami czy mikrofonogłośnikiem.
Sam jestem użytkownikiem krótkofalówek o podobnych cechach, tylko nieco starszej generacji (TLKR T50), dlatego ten wybór polecę każdemu, kto chce mieć w eterze spokój i kto chce mieć pewność, że na szlaku nie zabraknie mu energii.
Kolejne radiotelefon można zaliczyć do segmentu walkie talkie dla wymagających. Motorola T82 i T82 Extreme to już modele przygotowane na trudniejsze warunki użycia. W przypadku radia Motorola T82 zyskujemy obudowę w standardzie IPX2, która doprna jest na padające krople wody. W przypadku modelu Motorola T82 Extreme stopień ochrony wzrasta do wartości IPX4, a to oznacza, że to walkie talkie chronione jest przed bryzgami wody z każdego kierunku i zniesie naprawdę trudne warunki pogodowe.
Na tym nie kończą się atuty tych radiotelefonów. Hybrydowe zasilanie z akumulatora bądź standardowych paluszków, możliwość użytkowania zestawu słuchawkowego sprawiają, że w tym radiotelefonie zyskujemy paletę ciekawych właściwości użytkowych.
Rodzinę walkie talkie Motorola uzupełnia radiotelefon do zadań specjalnych. Jest nim Motorola Talkabout T92 H2O, czyli wodoodporne radio, któremu nie zaszkodzi ani deszcz, ani śnieg, ani nawet zanurzenie radia w wodzie. Standard szczelności obudowy na poziomie IPX67 sprawia, że urządzenie może przetrwać nawet zanurzenie na głębokość metra przez pół godziny. Model polecić można wszystkim tym, którzy działają w ekstremalnie niekorzystnych warunkach i uprawiają sporty wodne – żeglarstwo czy kajakarstwo. Walkie talkie Motorola zbudowano bowiem tak, by unosiło się na wodzie. Co więcej, gdy radiotelefon dotknie tafli rzeki lub jeziora, zapali się w nim sygnalizacyjna lampka pomagająca odzyskać utraconą krótkofalówkę.
Czy warto zabrać ze sobą kilka gramów dodatkowego sprzętu, wziąć walkie talkie na narty i w góry, a tym samym zyskać alternatywny sposób na łączność? W wielu przypadkach tak. Wyjazdy zagraniczne, wspinaczka, wypady w dużych grupach, w których zdarza nam się rozdzielić, to sytuacje, gdy taki sprzęt staje się pomocny, a czasem wręcz niezastąpiony.
Zobacz wszystkie krótkofalówki Motorola w naszej ofercie.
Z doświadczenia wiem, że czasem łatwiej sięgnąć po krótkofalówkę niż szukać kontaktu w telefonie. Sam chętnie korzystam z radiotelefonów PMR Motorola. Najczęściej zdarza mi się wykorzystywać je, gdy ruszam na wspinaczkę w górach lub z innymi przewodnikami organizuję szkolenia, gry terenowe lub warsztaty w górach. Krótkofalówki w góry biorę także wtedy, gdy jako przewodnik górski prowadzę większą grupę turystów i chcę mieć kontakt z osobą, która idzie na końcu naszej wycieczki.
