Tatry to nie tylko Orla Perć, granie, przepaście, łańcuchy i żleby. W naszych najwyższych górach odnajdzie się także początkujący turysta. Najważniejsze to wybierać trasy wędrówek z głową, czyli dostosować je do własnych umiejętności i kondycji.
Szlaki w Tatrach – jak w każdych górach – można znaleźć zarówno dla początkujących, jak i wytrawnych turystów. Dla początkującego turysty w Tatrach, największą trudnością będzie dystans pokonywany podczas wycieczek. Nawet do miejsc, w których każdy chce się pochwalić, że był – na Kasprowy Wierch, nad Morskie Oko czy całe przejście dolin walnych – wędrówka zajmuje co najmniej kilka godzin w jedną stronę. To ważne, żeby zdawać sobie z tego sprawę i odpowiednio się przygotować. Pozytywny aspekt, który może zdziwić kogoś, kto pierwszy raz jedzie w Tatry szlaki turystyczne są tu wyśmienicie utrzymane i oznakowane. Niestety trasy turystyczne w Tatrach dla początkujących są zwykle oblegane. Dlatego najlepiej wychodzić w góry jak najwcześniej, unikać wyjazdów wakacyjnych i… nie bać się deszczu.
Szlak: zielony (Kiry – schronisko Ornak – Kiry)
Czas przejścia: 1,5 godz. (w jedną stronę)
Długość: 6 km (w jedną stronę)
Położenie: 7 km na zachód od Zakopanego, dojazd busem lub samochodem (w pobliżu dużo płatnych parkingów)
Dolina Kościeliska, a raczej szlak, który w niej poprowadzono, jest naprawdę dla każdego: od małych dzieci w wózkach po seniorów wspierających się o kijki trekkingowe. Na trasie jest wiele miejsc, w których można odpocząć. Można tę wycieczkę zaplanować na pierwszy (lub ostatni) dzień pobytu w Tatrach. Spacer będzie doskonałą rozgrzewką. Cała droga biegnie wzdłuż Potoku Kościeliskiego. Żeby uniknąć tłumów warto wyjść wcześnie rano. Jednym z bardziej malowniczych miejsc Doliny Kościeliskiej jest Polana Pisana ze szczytami Ratusza i Saturna, Kominiarskiego Wierchu oraz masywu Organów wokół. Niewielkie, ale przytulne schronisko Ornak – cel tej wycieczki – położone jest na Małej Polanie Ornaczańskiej. Z jego tarasu rozciągają się bajeczne widoki na okoliczne szczyty Tatr Zachodnich.
Jeśli spacer do schroniska to za mało, warto dodać jeszcze godzinę, by dotrzeć nad malowniczy Smerczyński Staw.
Więcej propozycji tatrzańskich wycieczek z dziećmi znajdziesz tutaj.
Szlak: zielony (Siwa Polana – Polana Chochołowska – Siwa Polana)
Długość: 7 km (w jedną stronę)
Czas przejścia: 2 godz. (w jedną stronę)
Położenie: 10 km na zachód od Zakopanego, dojazd busem lub samochodem (w pobliżu dużo płatnych parkingów)
Dolina Chochołowska szlak biegnie tu wzdłuż Potoku Chochołowskiego. Jest to propozycja – podobnie jak w przypadku Doliny Kościeliskiej – lekkiego, choć długiego spaceru, praktycznie dla każdego. W jednym miejscu może być problem z prowadzeniem dziecięcego wózka, ze względu na podejście i drogę, która wyłożona jest nierównymi kamieniami. Malownicza Polana Chochołowska przyciąga rzesze turystów wiosną, gdy kwitną tu miliony krokusów. Polana jest ogromna, otaczają ją dostojne szczyty Tatr Zachodnich o, na pozór, łagodniejszych, porośniętych trawami stokach. Stoi tu spore schronisko, w którym można odpocząć i posilić się przed drogą powrotną.
Po rozgrzewce w dolinach, proponuję wyruszyć na wędrówkę po terenach bardziej górzystych ze startem w stolicy polskich Tatr. Nie na darmo nosi taką nazwę – wyjdziesz stąd łatwo na najpopularniejsze szlaki Zakopane jest bowiem położone najbliżej gór.
Szlak: żółty (Dolina Białego), czarny (Ścieżka nad reglami – Sarnia Skała), czerwony (Dolina Strążyska)
Czas przejścia: 5 godz.
Położenie: Zakopane szlak przy Wielkiej Krokwi
Czarny szlak, zwany Ścieżką nad reglami, łączy Polanę Kalatówki z Doliną Chochołowską i łącznie ma ponad 15 km długości. Pokonanie go zajmuje ok. 7 godz. Na szczęście wędrówkę nim można dzielić na krótsze odcinki, łączące tatrzańskie doliny. Zaproponowany wariant to jeden z bardziej znanych i popularnych. Start znajduje się obok skoczni narciarskiej, Wielkiej Krokwi. Kolejnym etapem jest wędrówka Doliną Białego, Ścieżką nad reglami i odbiciem na – Sarnią Skałę.
Warto się na nią wdrapać, bo rozciąga się stąd piękny widok. Jak na dłoni widać Giewont, z drugiej zaś strony całe Zakopane. Innym ciekawym punktem jest malowniczy wodospad Siklawica – wygląda jak młodsza siostra Siklawy spływającej w Dolinę Roztoki. Na rozdrożu, jeśli ktoś chce wrócić do miasta, schodzi się do Doliny Strążyskiej. Jeśli meta ma wypaść przy Krokwi, proponuję spacer innym szlakiem czarnym, tym razem Ścieżką pod reglami. To szlak na pograniczu Zakopanego i gór.
Dalsza część Ścieżki nad reglami to mniej uczęszczane fragmenty, więc przy dłuższym pobycie warto pomyśleć o ich przejściu i dotarciu z Doliny Strążyskiej przez Dolinę Małej Łąki, Przysłop Miętusi do Doliny Kościeliskiej. To także propozycja na ok. 3,5 godz. wędrówkę.
Szlak: (wariant I) Nosal – zielony (Bulwary Słowackiego – Nosal – Kuźnice),
(wariant II) Dolina Gąsienicowa (Bulwary Słowackiego – Nosal – odejście na przeł. Nosalową), niebieski (odejście na przeł. Nosalową – Boczań – Hala Gąsienicowa (Murowaniec) – przeł. między Kopami), żółty (przeł. między Kopami – Dolina Jaworzynka – Kuźnice)
Czas przejścia: (wariant I) 1:10 godz.,
(wariant II) 4: 50 godz.
Położenie: Zakopane, Bulwary Słowackiego (w pobliżu są parkingi, na których można zostawić samochód)
Na Nosal szlak jest bardziej wymagający niż wcześniej opisane, ale ciągle będący w zasięgu wędrówki początkujących turystów. W proponowanym wariancie podejście wymaga nieco wysiłku, ponieważ poza początkowymi schodami, większość trasy odbywa się po skałach. Z tego względu nie polecam jej osobom, które mają większe problemy z poruszaniem się. Mimo tych trudności szlak na Nosal jest dobrze przygotowany. Trudy pięcia się w górę wynagradzają widoki, które się z Nosala rozciągają. Doskonale widać otaczające Dolinę Bystrą szczyty – od Giewontu przez Kondracką Kopę, Kasprowy Wierch, całą Orlą Perć po Małą Koszystą.
Dzięki takiemu ułożeniu wycieczki zejście jest łagodne i pozwala odpocząć, a także zdecydować o zapasach sił. Jeśli jest ich sporo, a dzień dopiero się zaczął, warto kontynuować wędrówkę. Można z Nosala zejść do malowniczej Doliny Olczyskiej z kilkoma dawnymi szałasami pasterskimi a później do Jaszczurówki. Tatrzański Park Narodowy prowadzi u wejścia do tej doliny ośrodek czynnej ochrony płazów i gadów (obowiązuje ten sam bilet wstępu, co na teren TPN).
Jakie zwierzęta można spotkać w Tatrach? Odpowiedzi szukaj w tym, naszym artykule.
Dłuższym wariantem, ale ciągle w zasięgu marszu początkującego turysty tatrzańskiego, jest wędrówka na Halę Gąsienicową. Zajmie ona łącznie 3 godz. w stronę hali i ok. 2 godz. powrotu. Dłuższy odpoczynek można zaplanować w schronisku Murowaniec. Warto mieć taki zapas czasu, żeby spokojnie dotrzeć do tego miejsca, z którego rozpoczynają się wyjścia na najpiękniejsze szlaki w Tatrach i słynne drogi taternickie – pójść nad Czarny Staw Gąsienicowy i zadzierać głowę, podziwiając Kościelec, Zawrat, Kozi Wierch, Granaty.
Szlak: zielony (Kuźnice – Myślenickie Turnie – Kasprowy Wierch), żółty (Kasprowy Wierch – Dolina Gąsienicowa – Dolina Jaworzynka – Kuźnice)
Czas przejścia: 6,5 godz.
Położenie: Kuźnice (parkingi w Zakopanem, okolice ul. Karłowicza; możliwy dojazd busem do dolnej stacji PKL Kasprowy Wierch)
W przeciwieństwie do poprzednich ta wędrówka nie jest dostępna dla każdego. Przede wszystkim ze względu jej długość. Jest to jednocześnie trasa, dzięki której znajdziesz się w znanych tatrzańskich miejsca i dotrzesz do nich na własnych nogach. Wędrówka trwa czasem tyle, ile oczekiwanie na bilet w kolejce do kolejki wysokogórskiej. Szlak jest dobrze utrzymany, pnie się w górę niezbyt stromo. Za Myślenickimi Turniami jest podejście w formie szerokich stopni. Kasprowy Wierch, ponieważ docierają na niego – kolejką właśnie – rzesze turystów, nie robi przyjemnego wrażenia. Ale szlak nie jest aż tak oblegany jak choćby wejście na Giewont.
Pamiętaj, na długich wędrówkach przydają się kijki trekkingowe.
Żeby nie wracać tą samą trasą, proponuję zejść z Kasprowego do Doliny Gąsienicowej. Najkrótszy jest szlak żółty. Jeśli jednak ktoś wybierze czerwony dotrze do granicy Tatr Zachodnich i Wysokich, która przebiega przez przełęcz Liliowe. Z przełęczy zielony szlak prowadzi wprost na słynną halę. Dolina Gąsienicowa widziana ze szlaku pierwszy raz robi oszałamiające wrażenie. Po krótkim odpoczynku w Murowańcu można ruszać dalej w dół. Od przełęczy między Kopami są dwa warianty powrotu, o podobnym czasie marszu. Wybierz niebieski szlak przez Boczań, jeśli lubisz jednostajną drogę niezbyt stromą lub żółty Doliną Jaworzynka, który najpierw mocno opada, a potem prowadzi niemal płaskim dnem doliny.
Celowo nie wspomniałam o miejscu, które każdy musi odwiedzić. Na Morskie Oko szlak to właściwie asfaltowa droga (ewentualnie z wariantem kilku skrótów przez las). Warto pamiętać, że parking Palenica Białczańska jest położony 8 km od najsłynniejszego tatrzańskiego stawu. A droga, choć banalnie prosta zajmuje 2,5 godziny w jedną stronę. Po zmroku natomiast robi się ciemno.
Mam nadzieję, że odwiedzając Tatry po raz pierwszy wybierzecie któryś z proponowanych szlaków. Trzy pierwsze to propozycje niezależnie od pory roku. Na Kasprowy Wierch raczej odradzam (głównie ze względu na narciarzy, choć nie tylko) zimowe eskapady. Nosal zimą może być ciekawą propozycją na wyjście o tej porze roku w góry.
Jeśli to zestawienie przypadło Wam do gustu, to zajrzyjcie do innych artykułów z naszej tatrzańskiej serii.
