Są na świecie miejsca tak nierealne i bajkowe, że w ich obliczu czujemy się jak we śnie. Tak właśnie możemy opisać skały Meteor znajdujące się w środkowej Grecji. To cud natury połączony z kunsztem inżynierii. Na majestatycznych szczytach skał znajdują się bowiem XIV wieczne prawosławne klasztory. Jest to miejsce unikatowe w skali Europy, od 1988 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Meteory są zdecydowanie miejscem wartym odwiedzenia.
Nazwa miejsca Μετέωρα, czyli Meteora (nazywana też Meteor lub Meteory), pochodzi od greckiego słowa metéoros, oznaczającego „zawieszony w powietrzu” lub „wzniesiony w górę”. Nazwa w pełni oddaje to, co spotykamy na miejscu. Każdy znajdzie tu coś dla siebie. Meteory to nie tylko zapierające dech w piersiach widoki, czy obszerny teren spacerowy i trekkingowy. To także miejsce wspinaczkowe, kulturowe, religijne i historyczne. Będą mieli tu co robić zarówno fani ekstremalnych doznań, jak i osoby zafascynowane historią. U podnóża Meteorów znajdują się dwa miasta – Kalambaka i Kastraki.
Miejsce to było niegdyś dnem prehistorycznego morza. To właśnie z niego powstały Meteory – skały z piaskowca i zlepieńca. Wysokość najwyższej skały to 540 metrów. Jeżeli chcesz zobaczyć Meteory to zdecydowanie warto. Jest to jedna z największych atrakcji kontynentalnej Grecji i od wielu lat przyciągają turystów, podróżników, fotografów, czy wspinaczy z całego świata.
W tym niesamowitym miejscu w XI wieku zaczęli się pojawiać mnisi w poszukiwaniu ciszy i spokoju do medytacji. Wspinali się do grot skalnych i spędzali tam całe dnie. W XIV wieku na szczytach skał powstały klasztory. Zapewniały one wówczas bezpieczne schronienie mnichom podczas inwazji tureckich. Pierwszy klasztor powstał w 1366 roku.
Od razu nasuwają się pytania – jak oni to zrobili?! Według jednej z legend, założyciel najstarszego z monastyrów (Wielkiego Meteora), wzniósł się na szczyt z pomocą orła. Niezależnie od tego jak wyglądała rzeczywistość, budowle w takim otoczeniu robią ogromne wrażenie.
Przez wiele lat Meteory zachwycały. Przez swoją niedostępność i monumentalności były świetnym schronieniem. W XVI wieku klasztory przeżywały swój największy rozkwit. Były tu wówczas 24 klasztory. Wszystko za sprawą darów od władców, którzy ukrywali tu swoje bogactwa, a czasem i siebie. Wielokrotnie próbowano zdobywać klasztory w czasie wojen, o czym możemy dowiedzieć się w klasztornych muzeach. Tylko część z klasztorów przetrwała i do dzisiaj zamieszkują w nich mnisi.
Największą popularność turystyczną Meteory w Grecji zyskały w 1981 roku dzięki jednej z części filmów o agencie 007 – Jamesie Bondzie. W filmie „Tylko dla twoich oczu” Meteory były jedną z kluczowych lokalizacji. Były tu kręcone istotne wspinaczkowe sceny z końcówki filmu. Meteory inspirowały i innych. Zespół Linkin Park zaczerpnął z Meteorów nazwę swojego albumu, w „Grze o tron” znalazły się komputerowe sceny zaczerpnięte z tego miejsca, a marka Petzl nazwała tak swój kask wspinaczkowy Meteor.
Popularność turystyczna tego miejsca sprawiła, że klasztory zaczęły być udostępniane do zwiedzania. Aktualnie aktywnych i możliwych do odwiedzenia jest sześć klasztorów – cztery klasztory męskie i dwa klasztory żeńskie. Są to:
· Wielki Meteor (Holy Monastery of Great Meteoron) – najstarszy klasztor Meteorów
· Klasztor Świętego Mikołaja Odpoczywającego (Holy Monastery of St. Nicholas Anapausas)
· Monastyr Świętego Stefana (Holy Monastery of St. Stephen)
· Klasztor Świętej Barbary (Holy Monastery of Rousanou)
· Klasztor Warłama (Holy Monastery of Varlaam)
· Monastyr Świętej Trójcy (Holy Monastery of Holy Trinity)
Patrząc na cały masyw Meteorów, klasztory wydają się malutkie. Nie dajcie się jednak zwieść, wszystkie dostępne klasztory są pokaźnych rozmiarów. Spory obszar każdego z klasztorów jest udostępniony do zwiedzania. Muzea pozwalają nam przenieść się w czasie i zobaczyć historię tych miejsc, a także religijny kunszt rzemieślniczy tamtych czasów.
W klasztorach znajdujemy oryginalne księgi, stroje liturgiczne, meble i wiele innych eksponatów. Na terenie klasztorów są również fenomenalnie zdobione kościoły (katolikony). Warto zajrzeć do ich wnętrza i podziwiać ogrom włożonej pracy. Na terenie muzeów oraz kościołów nie wolno robić zdjęć. Nie wszystkie pomieszczenia są udostępnione do zwiedzania, więc nie próbujmy do nich wchodzić, by nie zakłócać spokoju w klasztorze mnichom.
Największym, najchętniej odwiedzanym i najstarszym z monastyrów jest Wielki Meteor. Jest również najbardziej wymagający fizycznie, gdyż na jego szczyt prowadzą 192 kamienne schody. Już na wejściu można podziwiać system transportu, który używany jest aktywnie do dzisiaj. Monastyr Wielki Meteor ma przepiękny katolikon z bardzo dobrze zachowanymi freskami, kilka muzeów, starą kuchnię i ogromny dziedziniec z tarasem widokowym. Z tego miejsca oglądanie klasztorów w okolicy to sama przyjemność. W końcu z najwyższej skały Meteor widok powinien być najlepszy. Klasztor został odnowiony. Uważamy, że ze względu na swoją historię i wielkość jest to najważniejszy klasztor meteorów. Klasztor znany jest również pod drugą nazwą, jako Klasztor Przemienienia Pańskiego.
Monastyr Świętego Mikołaja jest najmniejszym z aktualnie działających klasztorów. Jest dość nisko położony, więc wszystkie dostępne klasztory mają raczej ciekawsze widoki. Mimo to, warto do niego zajrzeć chociażby dla ciekawej architektury. Niewiele miejsca na skalnej iglicy wymusiło wybudowanie go bardziej w pionie.
Klasztor żeński z najłatwiejszym dostępem dla turystów, gdyż jako jedyny nie posiada schodów. Wchodzi się do niego przez most. W środku można podziwiać duży dziedziniec i przepiękne ogrody oraz muzeum. Jest tu również odnowiony w XX wieku katolikon.
Klasztor ten zwany jest także klasztorem Świętej Barbary i jest to drugi z żeńskich klasztorów. Jego zewnętrzne ściany są przedłużeniem pionowej skały, co robi architektonicznie wielkie wrażenie. Nie do końca wiadomo dlaczego klasztor ma dwie nazwy. Teorii na ten temat jest kilka, każda z nich ciekawa. Klasztor Rusanu został okradziony w czasie II wojny światowej z cennych przedmiotów.
Nazwa pochodzi od mnicha Warłama. To właśnie on zapoczątkował powstanie dzisiejszego klasztoru. Jest jednym z popularniejszych monastyrów i przyciąga wielu turystów. Klasztor Warłama znajduje się w tym samym miejscu, co Monastyr Świętego Mikołaja. Jeżeli przyjeżdżasz tu, bo chcesz zobaczyć Meteory, to nie omiń tego miejsca. Duży taras widokowy i przepiękne widoki pozostaną w pamięci na długo. Klasztor ma również muzeum, do którego warto wstąpić. Widać z Klasztoru Warłama Klasztor Świętej Trójcy.
Monastyr Świętej Trójcy to ciekawy klasztor Meteorów. To właśnie tutaj kręcono sceny z filmu o Jamesie Bondzie. Klasztor Trójcy uchodzi za trzeci z powstałych monastyrów Meteorów. Jest dość trudno dostępny, przez co rzadziej odwiedzany. 140 stromych schodów jest przeszkodą nie do pokonania dla części turystów monastyrów Meteorów. W środku czeka na nas jeden z mniejszych, ale urokliwy klasztor. Aż trudno uwierzyć, że kiedyś mieszkało tu aż 50 mnichów. Ze względu na przepiękne położenie Klasztor Trójcy Świętej uchodzi też za najczęściej fotografowany.
Wszystkie te klasztory warto zobaczyć. Dni i godziny otwarcia klasztorów są różne. Co najmniej w jednym dniu tygodnia każdy klasztor jest nieczynny. Przykładowo w naszym przypadku w piątek Wielki Meteor był czynny, ale w środę i czwartek już nie. W większość dni tygodnia nie ma szansy na zwiedzenie wszystkich klasztorów. Polecamy zapoznać się z godzinami otwarcia wcześniej, uwzględniając sezon, w którym przyjeżdżamy. Inne godziny otwarcia ma sezon zimowy, a inne sezon letni. Wszystkie dostępne klasztory są płatne, zwykle opłata za wstęp to 3 EUR (aktualne na styczeń 2023).
Kochasz podróżować? Zainspiruj się innymi artykułami pod tagiem –> podróże.
Ubiór na Meteory zależy od planów i aktualnych warunków atmosferycznych. Jeżeli zwiedzanie ograniczasz do samych klasztorów, to wystarczy stosowny strój i wygodne obuwie. W klasztorach obowiązuje ubiór zasłaniający nogi i ramiona. Dodatkowo kobiety nie mogą być w spodniach. W razie potrzeby na wejściu do dyspozycji są chusty pozwalające dostosować nasz ubiór do wymogów klasztoru.
Jeżeli planujesz dłuższe spacery pomiędzy klasztorami, to warto zabrać ze sobą plecak i buty turystyczne. W lecie nie zapomnij również o zapasie wody. Polecamy zaopatrzyć się w bukłak na wodę lub butelkę z filtrem.
Meteory znajdują się cztery godziny jazdy samochodem od Aten i trzy godziny od Saloników. Z każdego z tych miast organizowane są jednodniowe wycieczki autokarowe. Wybierając się samodzielnie, musicie dostać się do miasta Kalambaka. Będąc na terenie Meteorów, klasztory bliżej można zobaczyć poruszając się pieszo lub samochodem, gdyż poprowadzono do nich asfaltowe drogi. Funkcjonują tu również taksówki z przewodnikiem, z których chętnie korzystają odwiedzający. Przy większych klasztorach znajdują się darmowe parkingi, przy mniejszych parkuje się w wyznaczonych przy drodze miejscach. Część klasztorów jest dostępna do zwiedzania z poziomu parkingu, na inne trzeba się wdrapać po kamiennych schodach. Pierwsze schody powstały w latach 20-tych XX wieku.
Największy ruch turystyczny na Meteorach jest w okresie wakacyjnym – od czerwca do sierpnia. Wówczas musicie spodziewać się tłumów, a także wysokich temperatur. W Grecji zwiedzanie Meteorów jest bardzo popularne, często nazywane są „świętym miejscem Grecji”, więc warto unikać weekendów i greckich świąt lub uzbroić się wówczas w cierpliwość. Jeżeli macie możliwość, to lepiej przyjechać w okresie kwiecień-maj lub wrzesień-październik. Wówczas pogoda jest ciągle dobra, dni jeszcze długie, temperatury niższe, a turystów mniej.
My odwiedziliśmy Meteory w styczniu. Dzięki temu mieliśmy Meteory praktycznie dla siebie, jednak w nieco gorszych warunkach pogodowych. Nie żałujemy jednak tej decyzji, chmury dodawały uroku.
Greckie Meteory to miejsce, w które można przyjechać na jeden dzień, jak i na cały tydzień. Wszystko zależy od naszych oczekiwań i planów co do tego miejsca. Jeżeli macie jeden dzień, to nie silcie się na odwiedzenie wszystkich klasztorów. W tym miejscu warto sobie dać czas na niespieszne obcowanie z naturą. Jeżeli macie taką możliwość to polecamy wybrać się na Meteory na 2-3 dni.
Pomiędzy Meteorami znajduje się sieć ścieżek pozwalających na wielogodzinne spacery. Na całym terenie zlokalizowanych jest też wiele punktów widokowych. Z każdego z nich roztacza się przepiękny widok na Meteory. Warto też zobaczyć więzienie mnichów, najlepiej z bliska. Gwarantujemy – robi wrażenie! Ścieżki są skromnie oznakowane, ale w pełni wystarczająco, by poruszać się po nich sprawnie. Trekking wymaga częściowo użycia dróg asfaltowych.
Meteory mają również wiele dróg wspinaczkowych. Wspinanie na Mateorach wymaga jednak dużego doświadczenia i umiejętność. Piaskowiec nie należy do łatwych skał, z pewnością jest to nietypowe wspinanie. Drogi są trudne i długie, a punktów asekuracyjnych jest jak na lekarstwo.
Bez wątpienia jest to jedno z bardziej majestatycznych miejsc, które odwiedziliśmy w życiu. Będąc w kontynentalnej Grecji zdecydowanie warto się do niego wybrać. Można tu podziwiać widoki, kulturę, religię i historię Grecji. Największe wrażenie zrobił na nas Wielki Meteor, Klasztor Warłama, Klasztor Świętej Trójcy i Monastyr Świętego Stefana.
