Szlaki długodystansowe w Polsce nie należą ani do najdłuższych, ani do najtrudniejszych technicznie tras na świecie. Kuszą jednak swoim pięknem oraz dają szansę na odkrycie niezwykłych zakątków leżących tuż koło twojego domu. Przedstawiam najciekawsze szlaki długodystansowe w Polsce. Może na któryś z nich wybierzesz się właśnie w tym roku?
Wolność, spokój, harmonia z naturą, przepiękne widoki, ale również deszcz, błoto, chłód i knajpa zamknięta właśnie wtedy, kiedy przechodzisz obok niej– szlaki długodystansowe miewają różne oblicza. Dla wielu osób nie ma jednak lepszego pomysłu na wypoczynek niż ruszenie na kolejny szlak długodystansowy. Na szczęście dla nich i w Polsce nie brakuje ciekawych tras.
Amerykańskie szlaki długodystansowe liczą sobie często ponad tysiąc kilometrów. W Polsce takich tras próżno szukać, ale nadal możesz znaleźć ciekawy szlak biegnący niedaleko domu. Co jednak w polskich warunkach oznacza szlak długodystansowy? Zazwyczaj przyjmuje się, że powinien on liczyć co najmniej 100 km. Przeciętny turysta musi więc poświęcić na jego pokonanie więcej niż dwa dni.
Szlaki długodystansowe w Polsce biegną w górach, jak i po pogórzach oraz nizinach. Coś dla siebie znajdzie zarówno początkujący piechur, jak i osoba, która przemierzyła już wiele kilometrów po różnych drogach i bezdrożach.
O ruszeniu na jedno- czy dwudniową wycieczkę w góry możesz zdecydować choćby po przebudzeniu rano w sobotę. Ruszając na szlak długodystansowy, warto jednak poświęcić nieco czasu na przygotowania, zwłaszcza jeśli ma być to twoja pierwsza wyprawa tego typu. Szlaki długodystansowe wymagają bowiem choć minimalnego zaplanowania logistyki (noclegi, jedzenie, woda) oraz gospodarowania siłami. Jeśli przez pierwsze dwa dni na trasie będziesz pędzić bez zastanowienia, następne etapy będą dla ciebie dość bolesne.
Oceniając szlak długodystansowy, na który chcesz się wybrać, zwróć uwagę na kilka kwestii:
O przygotowaniu i sprzęcie potrzebnym w trakcie przejścia Głównego Szlaku Beskidzkiego lub Sudeckiego możesz przeczytać więcej w tekstach na blogu poświęconych tym konkretnym szlakom. Rzeczy, które sprawdzą się na tych trasach, nadadzą się również na inne szlaki długodystansowe w Polsce. W tym wpisie chciałabym jedynie podkreślić, że przed ruszeniem na szlak długodystansowy niezbędne jest choć minimalne przygotowanie fizyczne i psychiczne. Nie musisz zamęczać się na siłowni, aby przejść GSB, ale regularny ruch jest konieczny.
Ruszaj więc na jedno- i dwudniowe wycieczki górskie. Przetestujesz na nich sprzęt, zbudujesz kondycję oraz poprawisz swoją orientację w terenie. Nauczysz się korzystać z mapy i prognoz pogody. Doświadczenie zdobyte na takich krótkich wypadach będzie nieocenione na dłuższych wycieczkach.
Przed ruszeniem na wyprawę warto także poświęcić nieco czasu na przypomnienie sobie zasad bezpieczeństwa i odpowiedzialnego wędrowania. Podstawy pierwszej pomocy oraz zasady Leave no Trace to baza, którą na pewno warto znać. W telefonie zapisz sobie natomiast numer do GOPR – 985 – i ściągnij aplikację Ratunek. Przyda się także aplikacja pozwalająca szybko sprawdzić prognozę pogody.
Czas sprawdzić, jakie szlaki długodystansowe biegną przez polskie krajobrazy. Wśród prezentowanych poniżej najważniejszych i najciekawszych tras w Polsce na pewno znajdziesz taką, która będzie odpowiadać twoim oczekiwaniom.
Trasa: Medyka – Zgorzelec
Przybliżona długość: 925 km
Kolor oznakowania: żółta muszla na niebieskim tle (szlak nie jest oznakowany w całości)
Zacznę nietypowo, bo nie od górskiego szlaku. Najdłuższy szlak w Polsce wiedzie jednak przez większość czasu nizinami i jest to Via Regia – jeden z najważniejszych polskich odcinków Drogi św. Jakuba (Camino de Santiago).
Santiago de Compostela, w północno-zachodniej Hiszpani, to zgodnie z legendą miejsce pochówku św. Jakuba, jednego z apostołów. Od wczesnego średniowiecza to miejsce było celem pielgrzymek. Obecnie każdego roku wiele osób (zarówno wierzących, jak i nie) rusza na swoje Camino (w języku hiszpańskim to słowo oznacza drogę). Większość pielgrzymów przechodzi odcinek hiszpański, ale są i tacy, którzy ruszają dosłownie z progu swojego domu. Via Regia łączy pielgrzymów z południowej Polski ze szlakami jakubowymi biegnącymi na zachód od naszego kraju. Oczywiście, nie trzeba od razu faktycznie ruszać do Santiago, by przejść się polskim odcinkiem camino.
Planując przejście Via Regia, pamiętaj że oznakowanie znajdziesz jedynie na niektórych fragmentach.
Trasa: Wołosate – Ustroń
Przybliżona długość: 500 km
Kolor oznakowania: czerwony
Najdłuższy szlak w Polsce biegnący przez góry to oczywiście GSB, czyli Główny Szlak Beskidzki. Jego niewątpliwą zaletą jest fakt, że przez większość czasu prowadzi głównymi grzbietami gór. Podążając tym szlakiem przejdziesz przez Bieszczady, Beskid Niski, Beskid Sądecki, Gorce, Beskid Żywiecki oraz Beskid Śląski.
Przed II Wojną Światową wielki szlak beskidzki był jeszcze dłuższy. Ciągnął się bowiem również przez góry leżące na terenie obecnej Ukrainy, prowadząc aż do pasma Czarnohora.
Pod tym linkiem znajdziesz więcej informacji o GSB.
Trasa: Świeradów Zdrój – Prudnik
Przybliżona długość: 440 km
Kolor oznakowania: czerwony
GSS, Główny Szlak Sudecki, to młodszy i krótszy brat GSB. Przecina główne partie Sudetów, pozwalając poznać najważniejsze pasma tego regionu. Suma podejść na tym szlaku wynosi ponad 14 km.
W 2009 r. GSS został wydłużony o Góry Opawskie. Wcześniej szlak biegł tylko do Paczkowa.
Główny Szlak Sudecki nie jest pozbawiony wad. Zbyt często prowadzi asfaltem, pomija ważne szczyty leżące na granicy (idąc GSS, nie zdobędziesz ani Śnieżki, ani Śnieżnika), na niektórych płaskich odcinkach można się wręcz poczuć, jakby się było na szlaku rowerowym. Mimo to GSS pozwala odkryć wiele pięknych miejsc i można polecić go każdemu, kto chce poznać bliżej sudeckie pasma.
Kliknij tutaj, by poczytać więcej o GSS.
Trasa: Rzeszów – Grybów
Przybliżona długość: 425 km
Kolor oznakowania: niebieski
Na Główny Szlak Beskidzki każdego roku ruszają setki turystów i na trasie rzadko kiedy można być samemu. Tymczasem przez Podkarpacie i wschodnią Małopolskę prowadzi również inna droga: niebieski szlak graniczny. Przez większość czasu przebiega on przez odludne lub słabo zagospodarowane rejony Polski. Oznakowanie niekiedy kuleje, wiele ścieżek jest zaniedbanych, a infrastruktura turystyczna nie jest zbyt rozwinięta.
Szlak Karpacki prowadzi z Rzeszowa na południe przez piękne, a mało znane pogórza. Potem przez Góry Sanocko-Turczańskie dociera w Bieszczady. Tam skręca na zachód, by dotrzeć do Beskidu Niskiego. Ten szlak długodystansowy to trasa dla doświadczonych piechurów, którzy ruszają z własnym sprzętem biwakowym i nie boją się spędzić kilku dni w zupełnej samotności z dala od cywilizacji.
Trasa: Szklarska Poręba Dolna – schronisko Pasterka
Przybliżona długość: 388 km
Kolor oznakowania: niebieski
Tak jak Szlak Karpacki stanowi alternatywę dla GSB, Niebieski Szlak Sudecki pozwala spojrzeć na Sudety z innej strony, niż proponuje to Główny Szlak Sudecki.
Niebieski szlak biegnący przez Sudety ma formę niepełnej pętli. Z Gór Izerskich prowadzi w Góry Kaczawskie i Rudawy. Potem odbija na północ, by spotkać się z GSS w Górach Sowich. Następnie okrąża Kotlinę Kłodzką i na koniec dociera do Gór Stołowych oraz uroczego schroniska Pasterka.
Trasa: Świnoujście – Żarnowiec
Przybliżona długość: 378 km
Kolor oznakowania: czerwony
Na pytanie „Góry czy morze?” odpowiadasz zawsze góry? Raz zrób wyjątek i rusz na szlak wzdłuż polskiego wybrzeża. Zamiast przewyższeń napotkasz tutaj latarnie, jeziora, mierzeje, wydmy i plaże. Jeżeli chcesz, po dotarciu do Żarnowca możesz kontynuować wędrówkę aż na Hel.
Nadmorska trasa to szlak długodystansowy, na który zdecydowanie lepiej ruszyć poza sezonem. Latem tłumy plażowiczów mogą odebrać wszelką radość z wędrówki.
Trasa: pętla z oficjalnym startem i końcem na Mogielicy (najwyższym szczycie pasma)
Przybliżona długość: 320 km
Kolor oznakowania: różne kolory
Przebieg tego szlaku jest bardzo chaotyczny i skomplikowany. Powstał on bowiem przez połączenie wielu istniejących szlaków, a nie stworzenie faktycznie jednej nowej trasy. Warto więc zgrać sobie wcześniej ślad GPS.
Beskid Wyspowy tworzą liczne odosobnione szczyty przypominające samotne wyspy. Ruszając na ten szlak, trzeba więc przygotować się na nieustanne strome zejścia i podejścia. Trasa wynagradza jednak ten wysiłek wieloma wspaniałymi widokami.
Trasa: Tarnów – Wielki Rogacz
Przybliżona długość: 184 km
Kolor oznakowania: niebieski
Szlak Tarnów – Wielki Rogacz to niezbyt znany, ale bardzo malowniczy szlak długodystansowy. Warto zwrócić uwagę, że zahacza on o piękne Pieniny, pomijane przez inne główne szlaki.
Oznakowanie na tym szlaku jest dobre, a podejścia nie są zbyt trudne. Trasa rozpoczyna się w zabytkowym Tarnowie i łagodnych Pogórzach Beskidzkich. Stąd przez Beskid Wyspowy i masyw Lubania w Gorcach dociera do Pienin. Szlak kończy się na Wielkim Rogaczu w Beskidzie Sądeckim. Ze względu na sporą ilość asfaltu, lepiej zabrać na ten szlak lekkie niskie buty, a nie ciężkie treki.
Trasa: Kraków – Częstochowa
Przybliżona długość: 164 km
Kolor oznakowania: czerwony
Szlak Orlich Gniazd to jedna z najbardziej widokowych tras w Polsce. Prowadzi ona przez warownie na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, których budowę zapoczątkował Kazimierz Wielki. Chroniły one granicę Polski, rejon Krakowa oraz biegnące w okolicy szlaki handlowe.
Szlak Orlich Gniazd to jednak nie tylko historia, lecz również wapienne skały i jaskinie. Wędrówkę tą trasą można połączyć z niebieskim Jurajskim Szlakiem Warowni, który prowadzi przez mniej znane zakątki regionu.
Szlak Orlich Gniazd zachwyca o każdej porze roku, ale najpiękniejszy jest zdecydowanie jesienią. Jeżeli szukasz sposobu na jesienną chandrę, ruszaj właśnie na tę trasę.
Trasa: zamek Grodno – zamek Grodziec
Przybliżona długość: 150 km
Kolor oznakowania: zielony
Miłośników historii zainteresuje też z pewnością zielony szlak, który pozwala poznać aż 15 zamków położonych na Dolnym Śląsku. Ta trasa, podobnie jak Szlak Orlich Gniazd, łączy zabytki z pięknem natury. Rudawy Janowickie, Kraina Wygasłych Wulkanów czy Dolina Bobru, przez które biegnie zielony szlak to w końcu jedne z bardziej malowniczych miejsc w województwie dolnośląskim.
Zielony szlak jest dość krótki i pozbawiony dużych przewyższeń, a gęsta baza noclegowa ułatwia rozplanowanie trasy. Jest to więc dobry wybór dla osób zaczynających swoją przygodę z dłuższymi wędrówkami.
Trasa: Bielsko Biała, Straconka – Luboń Wielki
Przybliżona długość: 134 km
Kolor oznakowania: czerwony
Mały Szlak Beskidzki przechodzi przez pasma pomijane przez swojego starszego brata, czyli GSB. Prowadzi on przez Beskid Mały, Makowski i Wyspowy.
Warto zwrócić uwagę, że ten szlak długodystansowy może się pochwalić sumą podejść sięgającą 6000 m. Nie jest to więc wcale prościutki szlak, na który można wyruszyć bez żadnego przygotowania. Zwłaszcza że infrastruktura turystyczna w pasmach, przez które biegnie ta trasa, nie jest tak dobrze rozwinięta, jak w innych regionach Beskidów.
Trasa: Gołoszyce – Kuźniaki
Przybliżona długość: 95 km
Kolor oznakowania: czerwony
Najkrótszy z prezentowanych szlaków prowadzi przez najstarsze polskie góry – Góry Świętokrzyskie. Jest on bardzo dobrze oznakowany i prosty technicznie. Jeżeli masz wolny długi weekend i chcesz ruszyć na swoją pierwszą dłuższą wędrówkę, Główny Szlak Świętokrzyski stworzono właśnie dla ciebie.
Na koniec warto wspomnieć o trasie, która jest bardziej ideą niż konkretnym szlakiem. Osoby przemierzające Łuk Karpat, bo o nim właśnie mowa, mają za cel przejście całych Karpat zaczynających i kończących się w dwóch odległych punktach nad Dunajem. Droga wiedzie przez Słowację, Polskę, Ukrainę oraz Rumunię.
Nikt nie wyznaczył dotychczas oficjalnego szlaku biegnącego przez Łuk Karpat, a zatem każdy wędrowiec ustala samodzielnie swoją dokładną trasę. W miarę możliwości powinno się jednak iść jak najwięcej głównym grzbietem Karpat. W Polsce wędrowcy podążający Łukiem Karpat trzymają się zwykle czerwonego szlaku beskidzkiego lub niebieskiego granicznego.
Kliknij tutaj, by przeczytać wywiad na temat przejścia Łuku Karpat.
Szlaki długodystansowe uzależniają. Przejście jednego powoduje zwykle, że w głowie rodzi się kilka nowych pomysłów na kolejne trasy. Na szczęście wcale nie trzeba ruszać daleko, by znaleźć piękny szlak długodystansowy. Daj znać w komentarzu, jaką trasę planujesz pokonać w tym roku lub który szlak jest twoim ulubionym.
Katarzyna Hałupka
