Speleologia to jedna z ciekawszych i bardziej zaawansowanych dziedzin aktywności związanej z eksploracją jaskiń. To także jedna z bardziej fascynujących i technicznych odmian alpinizmu. W speleologii mamy do czynienia z wykorzystaniem trudnych i niebezpiecznych technik linowych, realizowanych w jednym z bardziej niebezpiecznych i niedostępnych środowisk. W dziale speleo znajduje się szereg, różnego rodzaju sprzętu i akcesoriów niezbędnych podczas pokonywania poziomych i pionowych trudności w środowisku jaskiniowym. Myśląc o realizacji trudnej technicznie wyprawy jaskiniowej należy wyposażyć się w odpowiedniej jakości sprzęt, niezbędny dla bezpiecznego pokonywania trudności technicznych. Mimo wielu wyzwań stawianych przed początkującymi adeptami dziedzina speleo cieszy się wciąż rosnącą popularnością, na którą wpływ bez wątpienia mają nie tylko trudności czysto techniczno-fizyczne, z którymi muszą poradzić sobie grotołazi, ale także te mniej namacalne – związane z możliwością eksplorowania surowych i dziewiczych, najtrudniej dostępnych zakątków ziemi.
Sprzęt jaskiniowy
Podstawą wyposażenia speleologa jest sprzęt ochrony osobistej, na który składa się specjalistyczna uprząż asekuracyjna, lonża asekuracyjna, oraz kask z oświetleniem. Uprząż jaskiniowa, w odróżnieniu od uprzęży wspinaczkowej różni się konstrukcją. Podstawową różnicą jest sposób jej zapinania oraz wysokość punktu mocowania przyrządu zaciskowego. Uprzęże jaskiniowe zapinane są za pomocą stalowych ogniw typu delta lub stalowych i aluminiowych ogniw półokrągłych jak np.: demirond marki Petzl. Ogniwo delta lub demirond stanowi oprócz funkcji związanej z zapinaniem uprzęży także element mocujący dla lonży asekuracyjnej i przyrządu samozaciskowego typu „croll”. Uprzęże jaskiniowe uszyte są z pasów wykonanych z szerokiej taśmy nylonowej, które w celu zabezpieczenia przed nadmiernym zniszczeniem, obszyte są materiałem typu PVC. Dopełnieniem sprzętu ochrony osobistej jest kask, wyposażony w zintegrowane oświetlenie z lampą skonstruowaną w technologii LED. Zapewnia ona jasny snop światła, oraz długi czas świecenia.
Uprzęże jaskiniowe a wspinaczkowe - różnice
Choć zarówno uprząż jaskiniowa, jak i ta przeznaczona do wspinaczki mają ten sam mechanizm działania i z pozoru podobną budowę, w rzeczywistości bardzo się od siebie różnią. Na tyle, że nie sposób zastąpić jednej drugą z zachowaniem niezbędnego bezpieczeństwa. W przeciwieństwie do uprzęży wspinaczkowej, modele jaskiniowe są skonstruowane inaczej – przede wszystkim na specyfikę miejsca, w którym się poruszamy. W ciasnych przestrzeniach wymagających do posuwania się do przodu dużych umiejętności technicznych specjalna ergonomia uprzęży speleo bazuje między innymi na pozbawieniu jej wystających elementów (takich jak szpejarki, zakończenia pasów i taśm, dodatkowe klamry regulacyjne), mogących powodować ryzyko haczenia o wystające fragmenty skały, a w rezultacie – zaklinowanie się na jakimś odcinku jaskini. Konstrukcja wariantów speleologicznych jest też znacznie „odchudzona”, tak, by ważyła jak najmniej, co w tej dziedzinie jest jeszcze istotniejsze, niż we wspinaczce sportowej i górskiej. Opływowy kształt uprzęży ma stanowić integralną część użytkownika, zapewniając mu komfort poruszania się, ale i niezbędne bezpieczeństwo. Tego typu produkty są też narażone na znacznie intensywniejsze działanie czynników zewnętrznych wpływających na ich niezawodność i trwałość, a tym samym na Twoje bezpieczeństwo. Materiały, z których wykonana jest uprząż jaskiniowa są więc nie tylko bardzo wytrzymałe, ale także bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne (przecieranie, rozrywanie czy przecinanie), jak i na działanie wody, piasku, błota czy mocne tarcie o powierzchnię skały. Co może zaskoczyć wspinaczy, uprzęże speleo pozbawione są też typowego łącznika; punkt wpięcia jest w nich niżej, niż w wersjach wspinaczkowych i nie służy do wiązania liną, a łączenia za pomocą atestowanego karabinka Maillon. Taki układ pozwala na skuteczniejsze podchodzenie po linie, ale jednocześnie charakteryzuje się niższą wytrzymałością dynamiczną, nie zaleca się więc wykorzystywania go do prowadzania z dołem.
Kombinezony jaskiniowe
Każdy miłośnik poskramiania trudności jaskiniowych powinien posiadać także odpowiedni kombinezon wewnętrzny i zewnętrzny. Kombinezony jaskiniowe wewnętrzne, szyte z tkanin aktywnych zapewniających komfort termiczny. Na rynku znajdziesz różne warianty, ale najwygodniej będzie Ci w modelu łączącym górę z dołem przypominający dziecięcy pajacyk. Dzięki temu unikniesz uciążliwego podwijania się koszulki i zsuwania spodni, które nie tylko ograniczyłyby Twoją ruchomość, ale także zmniejszyły termiczny komfort, odsłaniając newralgiczne partie ciała, np. nerki. Wśród produktów topowych marek zajmujących się tą branżą znajdziesz zarówno grubszy, jak i cieńszy wewnętrzny kombinezon jaskiniowy i ta specyfika zależy od Twoich preferencji – grubość materiału dopasujesz do tego, czy jesteś osobą szybko marznącą, czy zazwyczaj raczej się przegrzewasz, na co wpływ ma także tempo poruszania się po jaskiniach. Dla zapewnienia ochrony organizmu przed wodą, błotem i urazami podczas pokonywania ekstremalnych trudności w „zaciskach”, wykorzystuje się kombinezon jaskiniowy zewnętrzny. Jest on szyty z mocnych, nieprzemakalnych i wysoko oddychających tkanin nylonowych. W ekwipunku speleologa muszą znaleźć się także, przyrząd zjazdowy oraz komplet sprzętu niezbędnego do wychodzenia na pionowych odcinkach linowych. Do zjazdu wykorzystywane są tak zwane rolki zjazdowe. W ofercie znajdują się podstawowe rolki bez hamulca oraz modele z hamulcem jak np.: rolka Stop marki Petzl. Używając tego rodzaju rolki możemy zaniechać wykorzystywania dodatkowego sprzętu asekuracyjnego jakim jest Shunt Petzl, niezbędny przy korzystaniu z rolki podstawowej. Do kompletu potrzebnego podczas pokonywania pionowych odcinków linowych zaliczyć należy: przyrządy zaciskowe Croll oraz Ascension, strzemię regulowane oraz specjalne szelki niezbędne do stabilnego mocowania crolla na torsie speleologa. W ofercie Skalnika znajdują się także liny statyczne o różnych średnicach. Liny statyczne ze względu na swoją konstrukcję, posiadają wysoką wytrzymałość statyczną oraz mechaniczną na przetarcia. Mała rozciągliwość dynamiczna umożliwia korzystanie z nich w trakcie pokonywania trudności technicznych, z wykorzystaniem technik linowych. Dodatkowo w dziale Speleo oferowane są niezbędne do poręczowania jaskiń elementy kotwiczące punkty mocowania liny, jak np.: spity oraz plakietki. Aby spakować i wygodnie transportować sprzęt indywidualny, liny poręczowe oraz wszelkie inne niezbędne w trakcie wielogodzinnej akcji akcesoria należy wyposażyć się w specjalistyczny wór jaskiniowy. Jest on produkowany w różnych rozmiarach, najmniejszych około 4 litrowych oraz większych 20 i 40 litrowych. Worki jaskiniowe produkowane są z wysokoodpornej na przetarcia i wodoodpornej tkaniny PVC. Taka konstrukcja tego rodzaju sprzętu zapewnia doskonałą ochronę zawartości worka w trakcie pokonywania korytarzy jaskiniowych. Szeroka gama sprzętu oferowanego w tym dziale, pozwala na wybór odpowiedniego rodzaju, zgodnie z indywidualnymi oczekiwaniami i preferencjami użytkownika.
