Czekan to nieodzowny element zimowego ekwipunku podczas turystycznych i sportowych przejść w trudnym terenie górskim. Czekan jest także niezbędny podczas wypraw w góry lodowcowe, a także w trakcie wspinaczki lodowej i mixtowej. Czekany używane są w aktywnościach, tj. turystyka i wspinaczka. Jednak w obu przypadkach wykorzystywany jest sprzęt o zdecydowanie różnej konstrukcji.
Czekan turystyczny a wspinaczkowy – różnice w stylisku
Generalnie każdy czekan składa się z podobnych elementów takich jak: głowica i stylistko. Różnica pomiędzy czekanem turystycznym, a tym wykorzystywanym do wspinaczki polega na użytych materiałach, profilowaniu głowicy i styliska, jak również technologii wykorzystanej do produkcji. W większości modeli do produkcji styliska czekanów turystycznych, jak i skitour`owych, używane jest aluminium. W czekanach przeznaczonych do wspinaczki lodowej i mixtowej stosuje się również włókna węglowe, które są bardzo wytrzymałe pod względem mechanicznym. Jednocześnie są lekkie i odporne na działanie temperatury. Styliska proste lub lekko wygięte w górnej partii stosowane są w czekanach turystycznych. Te z bardziej agresywnym wygięciem stosuje się podczas wspinaczki. Mocno wygięte styliska doskonale sprawdzają się w czekanach wspinaczkowych, gdyż trzymane są zazwyczaj za rękojeść w dolnej części styliska. Dziaby wspinaczkowe mają także specjalne profilowane uchwyty. Taka konstrukcja daje bardziej ergonomiczne ułożenie czekana w dłoni podczas akcji w lodzie. W tym dziale znajdują się również czekany „modułowe”, w których po przez dodatnie lub odjęcie któregoś z akcesoriów można je dostosować do wyjść turystycznych lub podczas wspinaczki lodowej. Modelem tego rodzaju jest kultowy czekan Quark francuskiej marki Petzl. W czekanach turystycznych stosowane są dwa rodzaje styliska: B i T. B to te podstawowe o wytrzymałości ok. 2,5 kN, natomiast T to techniczne o podwyższonej wytrzymałości ok. 3,5 kN. Czekany do wspinaczki wyposaża się tylko styliska o podwyższonej wytrzymałości.
Czekany – różnice w głowicy
Głowice czekanów produkowane są z wysokiej jakości stali, bądź rzadziej stopu aluminium. Aluminium stosuje się w ultralekkich modelach turystycznych, które wykorzystywane są głównie podczas skitouring`u. Czekany lodowe czy do dry-tooling`u wyposaża się wyłącznie głowice stalowe. Głowica może być zakończona łopatką jak we wszystkich modelach turystycznych lub młotkiem, jak to się ma w części czekanów wspinaczkowych. W profesjonalnych „dziabkach”, które stosuje się w dry-tooling`u, stosuje się tylko głowicę z ostrzem. W czekanach turystycznych stosuje się łopatkę z dwóch powodów. Do wybijania stopni lub zamiennie z ostrzem do wyhamowywania zjazdu podczas niekontrolowanego upadku i ześlizgiwania się po powierzchni śniegu lub lodu. Młotek stosuje się w czekanach przeznaczonych do wspinaczki. Jest on przydatny podczas osadzania asekuracyjnych punktów przelotowych takich jak: śruby, haki, etc.
Dobierz czekan odpowiedni do uprawianej aktywności
Czekany wspinaczkowe dostępne są w jednej długości, około 50 cm. Do turystyki wysokogórskiej czy alpinizmu używane są czekany „klasyczne” z prostym lub lekko wygiętym u góry styliskiem. Odpowiednim wyborem będzie ten ze stalową głowicą i grotem, który to materiał zapewni dłuższe używanie czekana w warunkach górskich, gdzie często pod cienką warstwą śniegu lub lodu może znajdować się skała. Fajnym dodatkiem takiego czekana może być pętla. Do skitouring’u równie dobrym rozwiązaniem będzie lekki i ultralekki czekan klasyczny. Jego głowica i grot nie muszą być wykonane ze stali, dlatego wystarczy, że czekan w całości wykonany będzie ze stopów lekkich, ze styliskiem typu B, jak np. czekan Alpin Tour Light. Na rynku dostępne są także rozwiązania mające możliwość podpięcia szufli i używania czekana jako styliska łopaty lawinowej. Wszystkie czekany posiadają odpowiednie atesty, które dają pewność, że nie zawiodą użytkownika w trakcie trudnej zimowej akcji w górach. Ten dział przedstawia czekany, wielu firm, o różnych wzorach i konstrukcjach. Wśród tak dużej oferty, każdy znajdzie odpowiedni dla siebie typ i model. Najważniejszymi produktami w tej grupie są czekany Grivel, Petzl czy innyc światowych marek jak: Climbing Technology i Camp. Najpopularniejsze modele to czekan Alpin Tour i CAMP Neve.
